खरीफ विस्तार के बीच तेलंगाना में कपास के बीज की कमीयोजनाबद्ध विस्तार को बनाए रखने के लिए कपास के बीज के 1.07 करोड़ से अधिक पैकेट की आवश्यकता है; सूत्रों का कहना है कि बीजों की कुल उपलब्धता अनुमानित आवश्यकता का केवल आधा हैहैदराबाद : तेलंगाना खरीफ 2025 के मौसम के दौरान कपास की खेती में पर्याप्त वृद्धि के लिए तैयार है, इसलिए गुणवत्ता वाले कपास के बीजों की मांग बढ़ गई है। बाजार में अच्छे रिटर्न के कारण किसान फिर से कपास की ओर रुख कर रहे हैं। लेकिन उनकी चिंता बढ़ रही है कि क्या बीज की आपूर्ति अनुमानित आवश्यकता को पूरा कर पाएगी।राज्य में कुल बोए गए क्षेत्र के 40 प्रतिशत से अधिक हिस्से पर पारंपरिक रूप से यह फसल होती है, जो तेलंगाना की जलवायु और मिट्टी की स्थितियों के अनुकूल होने के कारण पसंदीदा है। इसके अतिरिक्त, मजबूत बाजार मांग ने भी इस उछाल को बढ़ावा दिया है, पिछले सीजन में कपास की कीमत 8,000 रुपये से 14,000 रुपये प्रति क्विंटल तक आकर्षक रही थी। दालों, मक्का, सोयाबीन और हल्दी जैसी वैकल्पिक फसलों में हुए नुकसान से निराश होकर किसान बेहतर रिटर्न के लिए फिर से कपास की ओर रुख कर रहे हैं।कपास की खेती का विस्तार 20.50 लाख हेक्टेयर से अधिक होने के साथ ही, गुणवत्ता वाले कपास के बीजों की मांग आसमान छू रही है। अधिकारियों का अनुमान है कि नियोजित विस्तार को बनाए रखने के लिए कपास के बीजों के 1.07 करोड़ से अधिक पैकेट की आवश्यकता है। आपदाओं के कारण उत्पन्न होने वाली आकस्मिकताओं को पूरा करने के लिए हमेशा 15 प्रतिशत का बफर अनिवार्य होता है। विभिन्न जिलों में किसानों को दूसरी बुवाई करने के लिए मजबूर होना पड़ा क्योंकि सूखे के कारण बीज का अंकुरण खराब हो गया। सूत्रों के अनुसार, कपास के बीजों की कुल उपलब्धता अनुमानित आवश्यकता का केवल आधा है। इसने इस बात को लेकर चिंता पैदा कर दी है कि क्या मई के अंत में बुवाई शुरू होने से पहले किसानों को पर्याप्त बीज मिल पाएंगे। अधिकारियों का दावा है कि कपास के बीजों के 2.4 करोड़ पैकेट (प्रत्येक 450 ग्राम) उपलब्ध कराने के लिए कदम उठाए जा रहे हैं। लेकिन रसद संबंधी बाधाओं और बाजार में आपूर्ति की कमी के कारण चुनौतियां सामने आ रही हैं। अतीत में, कुछ जिलों में कमी के कारण निजी विक्रेताओं ने बढ़ी हुई कीमतें वसूल कर किसानों का शोषण किया है। मांग चरम पर होने के कारण, उत्पादक यह देखने के लिए उत्सुक हैं कि क्या सरकार समय पर उपलब्धता सुनिश्चित करने के लिए निर्णायक रूप से हस्तक्षेप करेगी या निजी व्यापारियों को एक बार फिर बाजार पर हावी होने देगी।दुकानों तक नकली बीज पहुंचना एक बड़ी समस्या होगी। मई के अंत तक पर्याप्त स्टॉक की व्यवस्था करके ही इसका समाधान किया जा सकता है। आदिलाबाद और महबूबनगर जैसे प्रमुख जिलों में कॉटन कॉरपोरेशन ऑफ इंडिया (CCI) के खरीद केंद्रों की मौजूदगी से उचित बाजार पहुंच की सुविधा मिलने की उम्मीद है। बीज की कमी के अलावा, किसानों को गुलाबी बॉलवर्म संक्रमण, श्रम की कमी और जलवायु परिवर्तनशीलता जैसे कीट संबंधी मुद्दों का सामना करना पड़ सकता है, जो रकबे में वृद्धि के बावजूद पैदावार को प्रभावित कर सकते हैं।और पढ़ें:-डॉलर के मुकाबले रुपया 47 पैसे बढ़कर 85.37 पर बंद हुआ
शुक्रवार को भारतीय रुपया डॉलर के मुकाबले 47 पैसे बढ़कर 85.37 पर बंद हुआ, जबकि सुबह यह 85.84 पर खुला था।बंद होने पर, सेंसेक्स 880.34 अंक या 1.10 प्रतिशत की गिरावट के साथ 79,454.47 पर और निफ्टी 265.80 अंक या 1.10 प्रतिशत की गिरावट के साथ 24,008.00 पर बंद हुआ। करीब 1336 शेयरों में तेजी आई, 2372 शेयरों में गिरावट आई और 148 शेयरों में कोई बदलाव नहीं हुआ।और पढ़ें:-भारत में कपास की खेती की चुनौतियाँ, समाधान और संभावनाएँ
भारत में कपास की खेती: चुनौतियाँ और आगे की राहभारत में कपास की खेती में खराब अंकुरण, कीट और जलवायु परिवर्तन जैसी चुनौतियाँ हैं। प्रमाणित बीज, जैव-आधारित सुरक्षा और उन्नत जल प्रबंधन अपनाने से लचीलापन बढ़ सकता है, पैदावार में सुधार हो सकता है और आर्थिक व्यवहार्यता बहाल हो सकती है, जिससे पर्यावरणीय अनिश्चितताओं के बीच लाखों किसानों की आजीविका बनी रहेगी।भारत के प्रमुख कपास उत्पादक राज्यकपास की खेती मुख्य रूप से गुजरात, महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, कर्नाटक, पंजाब, हरियाणा, राजस्थान, तमिलनाडु और आंध्र प्रदेश में की जाती है। इनमें से गुजरात कपास का सबसे बड़ा उत्पादक राज्य है, उसके बाद महाराष्ट्र और फिर तेलंगाना है। उत्तर भारत में कपास की बुवाई अप्रैल-मई में की जाती है, जबकि दक्षिणी राज्यों में जलवायु परिवर्तन के कारण बुवाई देर से की जाती है। कपास खरीफ की फसल है और यह अत्यधिक वर्षा और सिंचाई के प्रति संवेदनशील है।किसानों को अभी भी कपास क्यों चुनना चाहिएकपास अपनी समस्याओं के बावजूद बेहतर तरीकों से उगाए जाने पर लाभदायक फसल बनी हुई है। इसकी घरेलू और अंतर्राष्ट्रीय बाजार में मजबूत मांग है। कपास के रेशे के अलावा, इसके बीजों का उपयोग तेल और कपास के बीज की खली बनाने के लिए किया जाता है, जो किसानों की आय में योगदान देता है। एकीकृत फसल प्रबंधन, प्रमाणित बीजों का उपयोग, मृदा स्वास्थ्य को बेहतर बनाने, रासायनिक इनपुट को कम करने और स्मार्ट सिंचाई का अभ्यास करने से किसान बेहतर उपज प्राप्त कर सकते हैं और अपनी आय बढ़ा सकते हैं।कपास की खेती के लिए वैज्ञानिक दृष्टिकोणलाभप्रदता और स्थिरता सुनिश्चित करने के लिए, कपास की खेती को पारंपरिक तरीकों से जैविक तरीकों पर स्विच करने की आवश्यकता है। प्रक्रिया मिट्टी के विश्लेषण, क्षेत्र-उपयुक्त उच्च गुणवत्ता वाले बीजों का चयन और सही समय पर बुवाई पर ध्यान देने से शुरू होनी चाहिए। बीजों का जैविक उपचार अंकुरण को बेहतर बनाने में मदद करेगा। कीट प्रबंधन के लिए, नीम आधारित उत्पाद, फेरोमोन ट्रैप और जैविक-आधारित संरक्षक का उपयोग शुरू में ही फसल के नुकसान को कम करेगा। वैज्ञानिक जल प्रबंधन आवश्यक है, खासकर गर्मियों में जब उच्च तापमान और कम पानी की उपलब्धता फसलों के अस्तित्व को चुनौती देती है।कपास की खेती में प्रमुख चुनौतियाँ और उनके समाधान।खराब बीज अंकुरणकई क्षेत्रों में कपास के किसान बीज अंकुरण की एक बड़ी समस्या का सामना कर रहे हैं। मूल कारण सघन और भारी मिट्टी है जो हवा और पानी की आवाजाही को रोकती है जो बीज के अंकुरण के लिए महत्वपूर्ण हैं। इसके अतिरिक्त, खराब बुवाई के तरीके और कम गुणवत्ता वाले बीज, बीज के अंकुरण के स्तर को कम करते हैं। नतीजतन, किसान प्रति एकड़ अधिक बीज बोते हैं, जिससे किसी भी उपज में सुधार किए बिना लागत बढ़ जाती है।समाधान:ज़ाइटोनिक तकनीक का उपयोग करके मिट्टी कंडीशनर का अनुप्रयोग जो एक अद्वितीय बायोडिग्रेडेबल बहुलक है। यह मिट्टी की संरचना को महत्वपूर्ण रूप से बढ़ा सकता है, जिससे मिट्टी ढीली, छिद्रपूर्ण और लाभकारी सूक्ष्मजीवों से भरी हो जाती है। ऐसी मिट्टी न केवल पानी को रोकती है बल्कि प्रभावी वातन भी प्रदान करती है, जिससे अंकुरण दर 95% तक बढ़ जाती है। बढ़ी हुई जड़ शक्ति के कारण, फसलें प्रतिकूल जलवायु परिस्थितियों में भी पनपने के लिए अच्छी तरह से तैयार होती हैं।कीट और रोग संक्रमणकपास के पौधे आमतौर पर व्हाइटफ़्लाइज़, पिंक बॉलवर्म, रेड स्पाइडर माइट्स, मीली बग्स और लीफ़ कर्ल वायरस जैसे कीटों से क्षतिग्रस्त होते हैं। इनमें से, सबसे विनाशकारी पिंक बॉलवर्म है जो कपास की गेंदों को अंदर से संक्रमित करता है। ये सभी समस्याएँ मोनोकल्चर, अत्यधिक कीटनाशक के प्रयोग और हर साल एक ही किस्म की खेती से और भी बढ़ जाती हैं।समाधान:नीम आधारित उत्पाद शुरुआती कीट नियंत्रण के लिए बहुत अच्छे हैं। उदाहरण के लिए, ज़ाइटोनिक नीम, जिसे माइक्रोएनकैप्सुलेशन तकनीक का उपयोग करके विकसित किया गया है। यह प्रकृति में चिपकने वाला है और पत्तियों के लिए अंडे देने से रोकने वाला सुरक्षात्मक आवरण बनाता है। रसायनों के उपयोग के बिना कीटों की निगरानी और नियंत्रण के लिए फेरोमोन ट्रैप भी उपलब्ध हैं। जहाँ कीटनाशकों की आवश्यकता होती है, वहाँ ज़ाइटोनिक एक्टिव के माध्यम से उनकी प्रभावशीलता में सुधार किया जा सकता है, जो एक सूत्रीकरण बढ़ाने वाला है जो कम रासायनिक उपयोग के साथ लंबी अवधि के लिए कीटों से सुरक्षा प्रदान करता है।सिंचाई की समस्याएँ और गर्म मौसमउत्तर भारत में, कपास आमतौर पर चरम गर्मियों में बोया जाता है, जब तापमान 40-45 डिग्री सेल्सियस तक बढ़ जाता है और मानसून का मौसम अभी तक नहीं आया होता है। मिट्टी की नमी बनाए रखना एक बड़ी समस्या है, जिससे पानी और बिजली का बिल बहुत अधिक हो जाता है। जिन क्षेत्रों में भूजल सीमित है, वहाँ कपास उगाना अधिक से अधिक कठिन होता जा रहा है। इसके अलावा जलवायु परिवर्तन के कारण अनियमित वर्षा भी पैदावार को प्रभावित करती है।और पढ़ें :-डॉलर के मुकाबले रुपया 13 पैसे गिरकर 85.84 पर खुला
अमेरिकी डॉलर के मुकाबले रुपया 13 पैसे गिरकर 85.84 पर खुला।भारतीय रुपया शुक्रवार को 13 पैसे गिरकर 85.84 प्रति डॉलर पर खुला, जबकि गुरुवार को यह 85.71 पर बंद हुआ था।और पढ़ें:-भारतीय रुपया 1.06 पैसे गिरकर 85.71 प्रति डॉलर पर बंद हुआ
रुपया 1.06 पैसे गिरकर अमेरिकी डॉलर के मुकाबले 85.71 पर बंद हुआगुरुवार को भारतीय रुपया 1.06 पैसे गिरकर 85.71 प्रति डॉलर पर बंद हुआ, जबकि सुबह यह 84.65 पर खुला था।बंद होने पर, सेंसेक्स 411.97 अंक या 0.51 प्रतिशत गिरकर 80,334.81 पर था, और निफ्टी 140.60 अंक या 0.58 प्रतिशत गिरकर 24,273.80 पर था। लगभग 1256 शेयरों में तेजी आई, 2497 शेयरों में गिरावट आई और 126 शेयरों में कोई बदलाव नहीं हुआ।और पढ़ें:-रुपया 18 पैसे बढ़कर 84.65 पर खुला
डॉलर के मुकाबले रुपया 18 पैसे मजबूत होकर 84.65 पर खुलाभारतीय रुपया गुरुवार को 18 पैसे मजबूत होकर 84.65 प्रति डॉलर पर खुला, जबकि बुधवार को यह 84.83 पर बंद हुआ था। और पढ़ें:-भारत-ब्रिटेन मुक्त व्यापार समझौते के तहत टैरिफ में कमी से कपड़ा क्षेत्र मजबूत होगा: विशेषज्ञ
भारत-ब्रिटेन एफटीए से कपड़ा उद्योग को बढ़ावा मिलेगा: विशेषज्ञभारतीय कपड़ा उद्योग ने भारत-ब्रिटेन मुक्त व्यापार समझौते (एफटीए) का स्वागत किया है और इसे ब्रिटेन के बाजार में भारत की उपस्थिति बढ़ाने की दिशा में एक महत्वपूर्ण कदम बताया है। उद्योग जगत के नेताओं का मानना है कि यह समझौता निर्यातकों के लिए नए अवसरों के द्वार खोलेगा, व्यापार, रोजगार और वैश्विक प्रतिस्पर्धा को बढ़ावा देगा। क्लोथिंग मैन्युफैक्चरर्स एसोसिएशन ऑफ इंडिया (CMAI) के अध्यक्ष संतोष कटारिया ने भारतीय कपड़ा और परिधान उत्पादों के लिए एक बढ़ते और आशाजनक बाजार के रूप में यूके की क्षमता पर प्रकाश डाला। उन्होंने बताया कि अमेरिका में हाल के टैरिफ विकास ने निर्यात गंतव्यों में विविधता लाने की आवश्यकता को रेखांकित किया है, जिससे यह FTA विशेष रूप से समय पर है। कटारिया ने समाचार एजेंसी ANI से कहा, "अमेरिका की नवीनतम टैरिफ घोषणा के बाद, कपड़ा निर्यात में विविधता लाने की सख्त जरूरत थी और इस FTA समझौते के साथ, भारत के बुने हुए और बुने हुए परिधान अब यूके के बाजार में पर्याप्त पैर जमा सकते हैं।" उन्होंने आगे कहा, "स्थायित्व, गुणवत्ता और डिजिटल मार्केटिंग पर जोर देने से न केवल हमारे निर्यात बल्कि भारतीय ब्रांडों को भी यूके के उपभोक्ताओं के लिए कम कीमतों के साथ खड़े होने का अवसर मिलेगा।" दोनों देशों में कपड़ा हितधारकों के लिए व्यापार करने का एक शानदार अवसर है।एपरल एक्सपोर्ट प्रमोशन काउंसिल (AEPC) के उपाध्यक्ष ए. शक्तिवेल ने भी इस सौदे की सराहना की। उन्होंने इस ऐतिहासिक व्यापार समझौते को हासिल करने में महत्वपूर्ण भूमिका निभाने के लिए प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी और केंद्रीय वाणिज्य मंत्री पीयूष गोयल का आभार व्यक्त किया। शक्तिवेल ने कहा, "यह एक बड़ी उपलब्धि है जो भारत के कपड़ा निर्यात को एक मजबूत प्रोत्साहन प्रदान करेगी और इस क्षेत्र में रोजगार और विकास को बढ़ावा देगी।" उन्होंने कहा, "भारत-यूके एफटीए से दीर्घकालिक विकास का मार्ग प्रशस्त होने, निवेश आकर्षित करने और दोनों देशों में कपड़ा हितधारकों के लिए अधिक अनुकूल कारोबारी माहौल बनाने की उम्मीद है।" उद्योग जगत के नेताओं का मानना है कि भारत-यूके एफटीए भारतीय वस्त्रों के लिए एक नए युग की शुरुआत है, जिसमें बाजार पहुंच, नवाचार और वैश्विक ब्रांडिंग में दीर्घकालिक लाभ की उम्मीद है।और पढ़ें:-भारतीय रुपया 21 पैसे गिरकर 84.83 प्रति डॉलर पर बंद हुआ
बुधवार को भारतीय रुपया 21 पैसे गिरकर 84.83 प्रति डॉलर पर बंद हुआ, जबकि सुबह यह 84.62 पर खुला था।बंद होने पर, सेंसेक्स 105.71 अंक या 0.13 प्रतिशत बढ़कर 80,746.78 पर और निफ्टी 34.80 अंक या 0.14 प्रतिशत बढ़कर 24,414.40 पर था। करीब 2121 शेयरों में तेजी आई, 1620 शेयरों में गिरावट आई और 149 शेयरों में कोई बदलाव नहीं हुआ।और पढ़ें:-मंत्री गुरमीत सिंह खुडियां ने मालवा क्षेत्र में कपास की खेती पर जोर दिया
मंत्री खुदियां ने मालवा में कपास की खेती को बढ़ावा दियाचंडीगढ़: पंजाब के कृषि एवं किसान कल्याण मंत्री गुरमीत सिंह खुड्डियां ने मंगलवार को मालवा क्षेत्र के आठ जिलों के मुख्य कृषि अधिकारियों को निर्देश दिया कि वे किसानों को कपास की आधुनिक खेती की तकनीक के बारे में प्रशिक्षण एवं मार्गदर्शन प्रदान करें।उन्होंने कीट नियंत्रण उपायों का सख्त अनुपालन सुनिश्चित करने तथा निगरानी बढ़ाने पर भी जोर दिया। यह निर्देश मालवा क्षेत्र के आठ जिलों - फाजिल्का, मुक्तसर, बठिंडा, मानसा, बरनाला, संगरूर, मोगा और फरीदकोट में कपास की खेती की ब्लॉकवार प्रगति की समीक्षा के बाद जारी किए गए।खुदियन ने कहा, "राज्य ने इस सीजन में 1.25 लाख हेक्टेयर क्षेत्र को कपास की खेती के अंतर्गत लाने का महत्वाकांक्षी लक्ष्य रखा है।" मंत्री ने बताया कि पंजाब सरकार ने पंजाब कृषि विश्वविद्यालय (पीएयू), लुधियाना द्वारा अनुशंसित बीटी कपास संकर बीजों पर 33% सब्सिडी की घोषणा की है। उन्होंने कहा कि इस पहल का उद्देश्य कपास उत्पादकों के लिए इनपुट लागत को कम करना है, साथ ही गैर-अनुशंसित संकर बीजों की खेती को हतोत्साहित करना है।खुदियन ने कहा कि इसका लक्ष्य किसानों को उच्च उपज देने वाले और कीट प्रतिरोधी बीटी कपास संकर बीज अपनाने में सक्षम बनाना है।उल्लेखनीय है कि पीएयू ने राज्य की कृषि-जलवायु परिस्थितियों में इष्टतम विकास के लिए 87 उच्च उपज वाली, कीट-प्रतिरोधी संकर कपास बीज किस्मों की सिफारिश की है।गुलाबी सुंडी के संक्रमण की लगातार बनी रहने वाली समस्या के समाधान के लिए, खुदियन ने कपास के डंठलों और पिछले मौसम के बचे हुए अवशेषों के प्रबंधन और सफाई की स्थिति की समीक्षा की, जो गुलाबी सुंडी के लिए प्रजनन स्थल के रूप में काम करते हैं। उन्होंने आगे बताया कि सफेद मक्खी के प्रबंधन के लिए कपास क्षेत्र में खरपतवार उन्मूलन अभियान भी शुरू किया गया है।मंत्री ने मुख्य कृषि अधिकारियों को जिनिंग कारखानों में गुलाबी सुंडी की निगरानी सुनिश्चित करने और जिनरियों में गुलाबी सुंडी के लार्वा को नियंत्रित करने के लिए कपास स्टॉक का धूमन सुनिश्चित करने को कहा।और पढ़ें :-शुरुआती कारोबार में अमेरिकी डॉलर के मुकाबले रुपया 19 पैसे गिरकर 84.62 पर आया
डॉलर के मुकाबले रुपया 19 पैसे गिरकर 84.62 पर खुलाभारतीय रुपया बुधवार को डॉलर के मुकाबले 19 पैसे गिरकर 84.62 पर खुला, जबकि मंगलवार को यह 84.43 पर बंद हुआ था।और पढ़ें :-भारत 2025 में 4 ट्रिलियन डॉलर के आंकड़े को पार करके चौथी सबसे बड़ी अर्थव्यवस्था बन जाएगा: IMF
भारत 2025 में चौथी सबसे बड़ी अर्थव्यवस्था बन जाएगा: आईएमएफभारतीय अर्थव्यवस्था 2025 में जापान से आगे निकल जाएगीअप्रैल में जारी IMF (अंतर्राष्ट्रीय मुद्रा कोष) के आंकड़ों के अनुसार, भारत 2025 में जापान से आगे निकलकर चौथी सबसे बड़ी अर्थव्यवस्था बन जाएगा, जब जापान 4 ट्रिलियन डॉलर के आंकड़े को पार कर जाएगा।2025 में भारतीय अर्थव्यवस्था के नाममात्र सकल घरेलू उत्पाद में 4.187 बिलियन डॉलर तक पहुंचने की उम्मीद है, जबकि जापान के लिए यह 4.186 बिलियन डॉलर है।2024 में, भारत दुनिया की पांचवीं सबसे बड़ी अर्थव्यवस्था थी, जिसका सकल घरेलू उत्पाद आकार 3.9 बिलियन डॉलर था, जबकि जापान का 4.1 बिलियन डॉलर था।IMF ने पिछले महीने जारी अपने विश्व आर्थिक परिदृश्य में कहा कि भारतीय अर्थव्यवस्था के वास्तविक रूप से 6.3 प्रतिशत बढ़ने की उम्मीद है, जबकि पहले 6.5 प्रतिशत की वृद्धि का अनुमान लगाया गया था।और पढ़ें :-गुजरात में भारी बारिश, ख़तरनाक तूफ़ान और बिजली गिरने की संभावना
गुजरात में भारी बारिश और तूफान की संभावनागुजरात राज्य में मानसून से पहले मौसम की व्यापक गतिविधि देखी गई है। उत्तर और मध्य गुजरात और सौराष्ट्र में पूरे क्षेत्र में मध्यम बारिश हुई। अहमदाबाद, गांधीनगर, बड़ौदा, दीसा, सुरेंद्रनगर, भावनगर, राजकोट और कच्छ के नलिया में प्रमुख स्थान हैं। यह लगातार दूसरे दिन मौसम की गतिविधि थी और अगले 3-4 दिनों तक जारी रहने की संभावना है।गुजरात राज्य में सामान्य तौर पर मानसून से पहले तूफ़ान, धूल भरी आंधी, बिजली गिरने, भारी बारिश और तेज़ हवाएँ आती हैं। मानसून से पहले अत्यधिक गर्मी मुख्य ख़तरा बनी हुई है। तूफ़ानी परिस्थितियों का मौजूदा दौर असामान्य और बेमौसम है। अगर मानसून से पहले कोई मौसम होता भी है तो वह आम तौर पर थोड़े समय के लिए होता है। मौजूदा दौर एक दिन पहले शुरू हुआ और 10 मई 2025 तक जारी रहने की संभावना है। 11 मई 2025 के बाद व्यापक रूप से मौसम साफ होने की उम्मीद है।इससे पहले, राज्य भीषण गर्मी की स्थिति से जूझ रहा था। राजकोट में 46 डिग्री सेल्सियस से अधिक और अहमदाबाद में 45 डिग्री सेल्सियस से अधिक तापमान रिकॉर्ड किया गया, जो मौसम के मोर्चे पर मुख्य आकर्षण था। पिछले 24 घंटों में राजकोट में तापमान 40 डिग्री सेल्सियस और अहमदाबाद में 38 डिग्री सेल्सियस तक गिर गया है। तापमान में और गिरावट आने की संभावना है और यह आरामदायक सीमा के भीतर रहेगा। कुछ स्थानों पर एक या दो दिनों तक खतरनाक मौसम की स्थिति रहने की संभावना है।आज, आणंद, वडोदरा, नाडियाड, भरूच, सूरत, अहमदाबाद, गांधीनगर और सुरेंद्रनगर में गरज, बिजली और भारी बारिश के साथ भारी मौसम की संभावना है। अगले दो दिन, 07 और 08 मई को सौराष्ट्र में अधिक गतिविधि होगी। अगले दिन, डीसा, पाटन और तटीय सौराष्ट्र से वेरावल, दीव, सोमनाथ, पोरबंदर, ओखा, द्वारका और जामनगर सहित उत्तरी गुजरात में मध्यम से भारी वर्षा होगी। तेज हवाओं, बिजली गिरने, गरज के साथ बारिश और तेज व भयंकर वर्षा के प्रति सावधानी बरतने की आवश्यकता है। हालांकि गुजरात के लिए यह बिल्कुल भी सामान्य नहीं है, लेकिन कुछ स्थानों पर ओलावृष्टि की संभावना से इनकार नहीं किया जा सकता है।सप्ताहांत से मौसम की स्थिति बेहतर होने लगेगी। 10 मई को मौसम की तीव्रता कम हो जाएगी, लेकिन पहले की तरह इसका फैलाव जारी रहेगा। अगले दिन 11 मई को इसका विस्तार और पैमाना और कम हो जाएगा। 12 मई से मौसम की गतिविधि में व्यापक रूप से कमी आने की उम्मीद की जा सकती है। शेष महीने में गर्मी को छोड़कर मौसम की स्थिति अनुकूल रहेगी।और पढ़ें :-रुपया 15 पैसे गिरकर 84.43/USD पर बंद हुआ
भारतीय रुपया 15 पैसे गिरकर 84.43 प्रति डॉलर पर बंद हुआभारतीय रुपया मंगलवार को 15 पैसे गिरकर 84.43 प्रति डॉलर पर बंद हुआ, जबकि सुबह यह 84.28 पर खुला था।बंद होने पर, सेंसेक्स 155.77 अंक या 0.19 प्रतिशत गिरकर 80,641.07 पर और निफ्टी 81.55 अंक या 0.33 प्रतिशत गिरकर 24,379.60 पर बंद हुआ। लगभग 787 शेयरों में तेजी आई, 3011 शेयरों में गिरावट आई और 121 शेयरों में कोई बदलाव नहीं हुआ।और पढ़ें :-भारत का सूती धागा उद्योग इस वित्तीय वर्ष में 7-9% राजस्व वृद्धि के लिए तैयार: रिपोर्ट
इस वित्त वर्ष में भारत का कपास धागा राजस्व 7-9% बढ़ेगा: रिपोर्टभारत में, सूती कपड़ा उद्योग सिर्फ़ एक क्षेत्र नहीं है - यह लगभग 60 मिलियन लोगों के लिए जीवन रेखा है। 6.5 मिलियन मेहनती कपास किसान जो धूप में अपनी फसल उगाते हैं, से लेकर प्रसंस्करण, व्यापार और कपड़ों की क्राफ्टिंग में शामिल अनगिनत हाथों तक, यह उद्योग लाखों लोगों की आजीविका को एक साथ जोड़ता है।जबकि यह क्षेत्र जलवायु परिवर्तन, धीमी आर्थिक वृद्धि और व्यापार अनिश्चितताओं सहित कई चुनौतियों से जूझ रहा है - आखिरकार सतर्क आशावाद का एक कारण है। भारत के सूती धागा उद्योग को इस वित्तीय वर्ष में 7-9% की राजस्व वृद्धि हासिल करने का अनुमान है, जो पिछले साल दर्ज की गई मामूली 2-4% वृद्धि से उल्लेखनीय सुधार है।रेटिंग एजेंसी क्रिसिल रेटिंग्स के अनुसार, यह सुधार मुख्य रूप से निर्यात मांग में उछाल और स्थिर घरेलू खपत से प्रेरित होगा। एजेंसी ने सोमवार को जारी एक रिपोर्ट में कहा कि मात्रा में वृद्धि प्राथमिक चालक होगी, जिसे यार्न की कीमतों में मामूली वृद्धि का समर्थन प्राप्त होगा।पिछले साल ठीक हुए ऑपरेटिंग मार्जिन में इस वित्त वर्ष में 50-100 आधार अंकों (बीपीएस) का और सुधार होने का अनुमान है। कॉटन कॉरपोरेशन ऑफ इंडिया (CCI) द्वारा खरीद के माध्यम से कॉटन यार्न की कीमतों में स्थिर अंतर और बेहतर कॉटन उपलब्धता से इसे मदद मिलेगी।यह दृष्टिकोण 70 प्रमुख कॉटन यार्न स्पिनिंग कंपनियों के विश्लेषण पर आधारित है, जो कुल मिलाकर उद्योग के राजस्व का 35-40% हिस्सा हैं, एजेंसी ने कहा।निर्यात में सुधार, विशेष रूप से चीन को, एक प्रमुख विकास चालकवित्त वर्ष 26 में इस अपेक्षित राजस्व वृद्धि का मुख्य कारण चीन को यार्न निर्यात में सुधार है। निर्यात उद्योग के कुल राजस्व का लगभग 30% हिस्सा बनाता है, जिसमें चीन का योगदान लगभग 14% है। पिछले साल, चीन में असामान्य रूप से उच्च कॉटन उत्पादन के कारण भारत के चीन को यार्न निर्यात में गिरावट आई, जिससे भारत के कुल यार्न निर्यात में 5-7% की गिरावट आई। हालांकि, इस साल इस प्रवृत्ति के उलट होने की उम्मीद है, क्योंकि चीन का कॉटन उत्पादन सामान्य हो जाता है और निर्यात में 9-11% की वृद्धि होने का अनुमान है।क्रिसिल रेटिंग्स के निदेशक गौतम शाही बताते हैं, "इस रिकवरी से भारतीय स्पिनरों को लाभ होगा, जो स्थिर घरेलू कपास उत्पादन का लाभ उठा सकते हैं और बाजार हिस्सेदारी हासिल कर सकते हैं। साथ ही, अमेरिका को कपड़ा निर्यात में भारत की प्रतिस्पर्धात्मकता मजबूत बनी हुई है, खासकर चीनी निर्यात पर लगाए गए उच्च टैरिफ के साथ। यह होम टेक्सटाइल और रेडीमेड गारमेंट जैसे डाउनस्ट्रीम सेगमेंट में 6-8% राजस्व वृद्धि का समर्थन करेगा।"मुनाफे को बढ़ावा देने के लिए मजबूत कपास आपूर्तिकच्चे माल के मोर्चे पर, 2025 के कपास सीजन के दौरान CCI की महत्वपूर्ण कपास खरीद स्थिर आपूर्ति सुनिश्चित करने में मदद करेगी। इससे इन्वेंट्री घाटे में कमी आएगी और स्पिनरों के लिए लाभप्रदता में 50-100 बीपीएस की वृद्धि का समर्थन होगा, पिछले साल 100-150 बीपीएस सुधार के बाद।क्रिसिल रेटिंग्स के एसोसिएट डायरेक्टर प्रणव शांडिल ने कहा, "इस वित्तीय वर्ष में बेहतर परिचालन प्रदर्शन से क्रेडिट प्रोफाइल को स्थिर रखने में मदद मिलेगी। अधिकांश स्पिनरों से मध्यम पूंजीगत व्यय बनाए रखने की उम्मीद है, जिससे नए ऋण की आवश्यकता सीमित होगी। बेहतर कपास उपलब्धता से उच्च इन्वेंट्री स्तरों की आवश्यकता भी कम होगी, जिससे अतिरिक्त कार्यशील पूंजी की मांग कम होगी।"परिणामस्वरूप, स्पिनरों के लिए ब्याज कवरेज अनुपात में पिछले वर्ष के लगभग 4-4.5 गुना से बढ़कर 4.5-5 गुना तक सुधार होने की उम्मीद है। गियरिंग के लगभग 0.55-0.6 गुना पर स्थिर रहने की उम्मीद है।देखने के लिए जोखिमहालांकि, रेटिंग एजेंसी ने चेतावनी दी है कि कुछ जोखिम बने हुए हैं। वैश्विक टैरिफ में कोई भी बदलाव, उच्च मुद्रास्फीति, अमेरिका जैसे प्रमुख बाजारों में आर्थिक विकास में मंदी, या घरेलू कपास की कीमतों में अंतरराष्ट्रीय कीमतों की तुलना में महत्वपूर्ण उतार-चढ़ाव दृष्टिकोण को प्रभावित कर सकते हैं।और पढ़ें :-शुरुआती कारोबार में अमेरिकी डॉलर के मुकाबले रुपया 4 पैसे गिरकर 84.28 पर आया
अमेरिकी डॉलर के मुकाबले रुपया 4 पैसे गिरकर 84.28 पर खुलाभारतीय रुपया 6 मई को अमेरिकी डॉलर के मुकाबले 4 पैसे गिरकर 84.28 पर खुला, जबकि पिछले बंद भाव पर डॉलर के मुकाबले रुपया 84.24 पर था।और पढ़ें :-रुपया 24 पैसे मजबूत होकर 84.24 पर बंद हुआ
डॉलर के मुकाबले रुपया 24 पैसे मजबूत होकर 84.24 पर बंद हुआसोमवार को भारतीय रुपया 24 पैसे बढ़कर 84.24 प्रति डॉलर पर बंद हुआ, जबकि सुबह यह 84.48 पर खुला था।बंद होने पर, सेंसेक्स 294.85 अंक या 0.37 प्रतिशत बढ़कर 80,796.84 पर और निफ्टी 114.45 अंक या 0.47 प्रतिशत बढ़कर 24,461.15 पर था। करीब 2462 शेयरों में तेजी आई, 1404 शेयरों में गिरावट आई और 171 शेयरों में कोई बदलाव नहीं हुआ।और पढ़ें :-खरीफ सीजन में बढ़ेगा कपास का रकबा: धार में कृषि विभाग ने तय किया 5 लाख 14 हजार हेक्टेयर का लक्ष्य
खरीफ सीजन के लिए 5.14 लाख हेक्टेयर कपास उत्पादन का लक्ष्य निर्धारितधार में कृषि विभाग ने आगामी खरीफ सीजन की तैयारियां शुरू कर दी हैं। विभाग ने इस वर्ष कपास की बोवनी के लिए 5 लाख 14 हजार हेक्टेयर का लक्ष्य निर्धारित किया है। शासकीय गेहूं खरीदी के अंतिम चरण के बाद 5 मई से किसान खरीफ फसलों की बुआई तैयारी शुरु कर देगा।कृषि विभाग के अनुसार, इस बार कपास के रकबे में वृद्धि की संभावना है। विभाग किसानों को समय पर बीज और आवश्यक कृषि सामग्री उपलब्ध कराएगा, जिससे निर्धारित समय पर बोवनी पूरी की जा सके।जिले में करीब 5 लाख 14 हजार 675 हेक्टेयर क्षेत्र में विभिन्न खरीफ फसलों की बोवनी का लक्ष्य है। पिछले दो-तीन वर्षों से सोयाबीन की कम पैदावार और सीमित भाव के कारण किसानों का इस फसल से मोह भंग हुआ है। हालांकि विकल्पों की कमी के चलते सोयाबीन अभी भी मुख्य फसल बनी रहेगी।क्षेत्र के किसानों का रुझान सोयाबीन से हटकर कपास और मक्का की ओर बढ़ रहा है। अनुमान है कि इस वर्ष कपास का रकबा पांच हजार हेक्टेयर तक बढ़ सकता है। बाजार में बीज पर्याप्त मात्रा में उपलब्ध है, लेकिन पिछले वर्ष की तुलना में कपास के बीज के दाम बढ़े हैं, जो किसानों के लिए चिंता का विषय है।खरीफ फसलों का लक्ष्य (हेक्टेयर में)सोयाबीन: 3,05,000, कपास: 1,10,000 रहेगा.और पढ़ें:-कपास बीज बिक्री: कपास बीज की बिक्री 15 मई से
कपास के बीज की बिक्री 15 मई से शुरू होगीकृषि विभाग यह सुनिश्चित करने के लिए सावधानी बरत रहा है कि किसान 1 जून के बाद ही कपास की बुवाई करें, क्योंकि जून से पहले कपास की बुवाई करने पर गुलाबी इल्ली का प्रकोप होता है। इस पृष्ठभूमि में, कृषि विभाग ने स्पष्ट किया है कि इस वर्ष (2025-26) सीजन के लिए कपास के बीज किसानों को 15 मई के बाद बेचे जाएंगे।राज्य में लगभग चार मिलियन हेक्टेयर क्षेत्र में कपास की खेती की जाती है। यह संख्या हर साल घटती जाती है। कपास की खेती का क्षेत्रफल बढ़ रहा है, मुख्यतः मराठवाड़ा और विदर्भ में, लेकिन अब पश्चिमी महाराष्ट्र में भी। वर्ष 2017 में राज्य में गुलाबी इल्ली का बड़े पैमाने पर प्रकोप हुआ था।इससे कपास को नुकसान पहुंचा। किसानों को भारी आर्थिक नुकसान उठाना पड़ा। इसके बाद सरकार ने 2018 से 2024 के बीच पिंक बॉलवर्म के प्रकोप को कम करने के लिए कदम उठाए। इसके तहत यह सुनिश्चित किया गया कि कपास की बुवाई 1 जून से पहले न की जाए।ऐसा प्रतीत होता है कि 2024-25 सीज़न में इसका प्रकोप काफी कम हो जाएगा। कपास वैज्ञानिकों के अनुसार, गुलाबी बॉलवर्म के जीवन चक्र को तोड़ने में विफलता से संक्रमण का खतरा बढ़ सकता है। इसलिए, इस वर्ष भी कृषि विभाग यह सुनिश्चित करने का ध्यान रख रहा है कि प्री-सीजन कपास की बुवाई न की जाए, जो कि गुलाबी बॉलवर्म को नियंत्रित करने के कई उपायों में से एक है।इसलिए, यह घोषणा की गई है कि बीज 15 मई के बाद ही बेचे जाएंगे, और उस क्षेत्र के कृषि अधिकारियों और कर्मचारियों को यह सुनिश्चित करने के लिए सख्त ध्यान रखना चाहिए कि रोपण केवल 1 जून के बाद ही किया जाएगा, गुणवत्ता नियंत्रण इनपुट के निदेशक ने कहा है। कहा गया है कि यदि निर्धारित समय के अंदर बीज बेचा गया तो कार्रवाई की जाएगी।यह योजना है.- 1 मई से 10 मई: निर्माण कंपनी से वितरक तक- 10 मई से: वितरकों से खुदरा विक्रेताओं तक- 15 मई से: खुदरा विक्रेताओं से लेकर किसानों तक- वास्तविक रोपण: 1 जून के बादइस सीजन के लिए किसानों को 15 मई के बाद बाजार में कपास के बीज मिलेंगे। गुलाबी बॉलवर्म के प्रसार को रोकने के लिए किसानों को कपास की बुवाई पूर्व-मौसम में करने के बजाय 1 जून के बाद ही करनी चाहिए। मौसम-पूर्व कपास की बुआई बंद होने के बाद से गुलाबी इल्ली का प्रकोप कम हो गया है।और पढ़ें :-खरीफ में आदिलाबाद में कपास की खेती बढ़ेगी तेलंगाना
इस खरीफ में आदिलाबाद में कपास का रकबा बढ़ेगाआदिलाबाद : कृषि विभाग खरीफ के लिए किसानों द्वारा पसंद की जाने वाली कपास बीज की किस्मों को बाजार में उपलब्ध कराने के लिए कदम उठा रहा है, ताकि विरोध प्रदर्शन से बचा जा सके। पिछले साल आदिलाबाद जिले में रासी 659 कपास बीज किस्म के पैकेट के लिए विरोध प्रदर्शन हुए थे। अधिकारी किसानों को स्टॉक के बारे में जानकारी देंगे। कृषि अधिकारियों ने खरीफ के लिए एक कार्य योजना तैयार की और अनुमान लगाया कि आदिलाबाद जिले में 4.40 लाख एकड़ में कपास की फसल की खेती की जाएगी। खरीफ में कपास की खेती का रकबा बढ़ सकता है।किसानों ने आदिलाबाद विधानसभा क्षेत्र में रासी 659 की आपूर्ति की मांग करते हुए विरोध प्रदर्शन किया था। किसानों द्वारा इस किस्म को सबसे अधिक पसंद किया गया, जिससे कमी हो गई। जिला अधिकारियों ने बीज वितरकों को शामिल किया और उनके स्टोर पर बीज की उपलब्धता के बारे में जानकारी ली। कृषि विस्तार अधिकारी बीज खरीद के दौरान हंगामा और अवांछित घटनाओं को रोकने के लिए किसी भी दिन कपास के बीज की खरीद के लिए गांववार कार्यक्रम तैयार करेंगे। अधिकारी पुलिस, कृषि अधिकारियों और राजस्व अधिकारियों के साथ मिलकर समितियां बनाने जा रहे हैं और गोदामों पर छापेमारी करेंगे ताकि बीजों को अवैध रूप से काला बाजार में जाने से रोका जा सके और कृत्रिम कमी पैदा की जा सके। जिला कृषि अधिकारी श्रीधर स्वामी ने कहा कि उन्होंने अनुमान लगाया है कि आदिलाबाद जिले में 4.40 लाख एकड़ में फसल उगाने के लिए 11,00,000 कपास बीज पैकेट की आवश्यकता होगी और उन्होंने कहा कि बीज वितरक किसानों के लाभ के लिए बाजार में विभिन्न किस्मों के 21,60,000 कपास बीज पैकेट उपलब्ध कराएंगे।और पढ़ें:-अमेरिकी डॉलर के मुकाबले भारतीय रुपया 8 पैसे बढ़कर 84.48 पर खुला
रुपया मजबूत होकर खुला, अमेरिकी डॉलर के मुकाबले 8 पैसे बढ़कर 84.48 पर पहुंचाभारतीय रुपया सोमवार को मामूली बढ़त के साथ 84.48 प्रति डॉलर पर खुला, जबकि शुक्रवार को यह 84.56 पर बंद हुआ था।और पढ़ें :-जिले में तापमान अधिक होने से किसान नहीं करें कपास की बुआई : उपसंचालक कृषि
Weekly Cotton Bale Sales Report – CCICotton Corporation of India (CCI) conducted online bidding for cotton bales throughout the week, with the daily sales summary being as follows:May 05, 2025: Highest sales of the week were recorded with25,300 bales (2024-25 season), comprising 21,100 bales in Mills session and 4,200 bales in Traders session.May 06, 2025: Total sales stood at 4,600 bales (2024-25 season), comprising 3,200 bales in Mills session and 1,400 bales in Traders session.May 07, 2025: A total of 4,100 bales (2024-25 season) were sold, comprising 4,000 bales in Mills session and 100 bales in Traders session.May 08, 2025: CCI sold a total of 2,400 bales sold. (2024-25 season) Mills session sales stood at 1,100 bales, while Traders session sold 1,300 bales. May 09, 2025: A total of 1,600 bales were sold - 1500 bales (2024-25 season) and 100 bales (2023-24 season). Mills session sales were 1,600 bales (including 100 bales from 2023-24), while No bales sold in Traders session.Weekly Total:During the full week, CCI sold around 38,000 (approx.) cotton bales successfully using its online bidding platform to streamline sales and facilitate smooth trade operations.Stay tuned to SIS for real-time updates on the textile industry.read more :-Telangana faces cotton seed crunch amid expanding cultivation area in Kharif
Cotton Seed Shortage Hits Telangana Amid Kharif ExpansionOver 1.07 crore packets of cotton seeds required to sustain the planned expansion; overall availability of seeds stands at only half of the projected requirement, say sourcesHyderabad : As Telangana gears up for a substantial increase in cotton cultivation during Kharif 2025 season, the demand for quality cotton seeds has surged. Farmers are shifting back to cotton due to promising market returns. But their worries are mounting over whether the seed supply can meet the projected requirement.The crop, traditionally comprising over 40 per cent of the total sown area in the State, is favoured for its adaptability to Telangana’s climate and soil conditions. Additionally, strong market demand has fuelled the surge, with cotton fetching attractive prices of Rs 8,000 to Rs 14,000 per quintal in previous seasons. Disillusioned by losses incurred in alternative crops such as pulses, maize, soybean, and turmeric, farmers are turning back to cotton for better returns.With cotton cultivation set to expand beyond 20.50 lakh hectares, the demand for quality cotton seeds has skyrocketed. Officials estimate that over 1.07 crore packets of cotton seeds are required to sustain the planned expansion. A buffer of 15 per cent is always mandated to meet contingencies that may arise due to calamities. In different districts farmers were forced to go for second sowing as dry spells resulted in poor germination of seed.The overall availability of cotton seeds stands at only half of the projected requirement, according to sources. It has created concerns over whether farmers would have access to sufficient seeds before sowing begins in late May. Officials claim that moves were afoot to make 2.4 crore packets (450 gm each) of cotton seeds available. But logistical hurdles and market supply constraints pose challenges.In the past, shortages in certain districts have enabled private sellers to exploit farmers by charging inflated prices. With demand peaking, growers are anxious to see if the government will intervene decisively to ensure timely availability or allow private traders to dominate the market once again.Spurious seeds making it to outlets would be a major problem. It can be addressed only by positioning adequate stock by the end of May. The presence of Cotton Corporation of India (CCI) purchase centers in key districts like Adilabad and Mahabubnagar is expected to facilitate fair market access. Beyond seed shortages, farmers may face pest related issues such as pink bollworm infestations, labor shortages, and climate variability, which could impact yields despite the acreage increase.read more :-Rupee higher 47 Paisa Against Dollar, Closes at 85.37
The Indian rupee ended 47 paisa higher on Friday at 85.37 to the dollar, while it opened at 85.84 in the morning.At close, the Sensex was down 880.34 points or 1.10 percent at 79,454.47, and the Nifty was down 265.80 points or 1.10 percent at 24,008.00. About 1336 shares advanced, 2372 shares declined, and 148 shares unchanged.read more :-Challenges, Solutions and Prospects of Cotton Farming in India
Cotton Cultivation in India: Challenges and Way ForwardCotton farming in India faces challenges like poor germination, pests, and climate change. Adopting certified seeds, bio-based protection, and advanced water management can boost resilience, improve yields, and restore economic viability, sustaining millions of farmers' livelihoods amid environmental uncertainties.India's Major Cotton Growing StatesCotton is largely cultivated in Gujarat, Maharashtra, Madhya Pradesh, Karnataka, Punjab, Haryana, Rajasthan, Tamil Nadu, and Andhra Pradesh. Among these, the top cotton-producing state is Gujarat followed by Maharashtra and then Telangana. In North India, cotton is planted in about April-May, while in the southern states, sowing is done late due to climate variations. Cotton is a Kharif crop and highly rainfall and irrigation-sensitive.Why Farmers Should Still Choose CottonCotton remains a profitable crop if grown with better practices in spite of its problems. It has a strong domestic and international market demand. Besides the cotton fiber, its seeds are utilized to produce oil and cottonseed cake, which contributes to farmers' income. With integrated crop management, using certified seeds, enhancing soil health, minimizing chemical inputs, and practicing smart irrigation—farmers can get improved yields and can boost their income.Scientific Approach to Cotton FarmingTo ensure profitability and sustainability, cotton farming needs to switch to organic methods from traditional ones. The process should begin with soil analysis, selecting region-suitable high-quality seeds, and paying attention to sowing at the right time. Organic treatment of seeds will help to improve germination. For pest management, neem-based products, pheromone traps, and bio-based protectants used early on will minimize crop loss. Scientific water management is necessary, particularly in the summer when high temperature and low water availability challenge the survival of crops.Key Challenges in Cotton Farming and Their Solutions.Poor Seed GerminationCotton farmers in many regions are facing a major problem of seed germination. The root cause is compact and heavy soils that restrict air and water movement which are both critical for seed germination. Additionally, poor sowing methods and low-quality seeds, lower seed germination levels. As a result, farmers end up planting more seeds per acre, thereby increasing the cost without improving any yield.Solution:The application of soil conditioners using Zytonic technology which is a unique biodegradable polymer. It can significantly enhance soil structure, making the soil loose, porous, and full of beneficial microbes. Such soils not only hold water but also provide effective aeration, increasing germination rates by as much as 95%. Due to increased root strength, the crops are well prepared to thrive even under unfavourable climatic conditions.Pest and Disease InfestationCotton plants are usually damaged by pests like whiteflies, pink bollworms, red spider mites, mealy bugs, and leaf curl virus among other diseases. Among these, the most destructive is the pink bollworm that infests cotton balls from the interior. All these problems are aggravated by monoculture, excessive pesticide application, and cultivating the same variety every year.Solution:Neem-based products are great for early pest control. For example, Zytonic Neem, which is developed using microencapsulation technology. It is adhesive in nature and creates an egg-laying-deterrent protective coating for the leaves. Pheromone traps are also available for monitoring and controlling pests without the use of chemicals. Where pesticides are necessary, their effectiveness can be improved upon through Zytonic Active, a formulation enhancer that provides pest protection for longer periods with reduced chemical use.Irrigation Problems and Hot WeatherIn the north of India, cotton is usually sown in peak summer, when the temperature rises to 40–45°C and the monsoon season has not yet arrived. Maintenance of soil moisture is a big problem, which leads to water and electricity bills becoming very high. In regions where groundwater is limited, it becomes more and more difficult to grow cotton. Apart from this, irregular rainfall due to climate change also affects the yield.read more :-Rupee Opens 13 Paise Lower at 85.84 Against Dollar
In relation to the US dollar, the rupee opens 13 paise lower at 85.84.Indian rupee opened 13 paise lower at 85.84 per dollar on friday versus thursday 's close of 85.71.read more :-Indian Rupee lower 1.06 Paisa, Ends at 85.71 per Dollar
Rupee falls 1.06 Paise, Closes at 85.71 Against US DollarThe Indian rupee on thursday lower 1.06 paise to close at 85.71 per dollar, while it opened at 84.65 in the morning.At close, the Sensex was down 411.97 points or 0.51 percent at 80,334.81, and the Nifty was down 140.60 points or 0.58 percent at 24,273.80. About 1256 shares advanced, 2497 shares declined, and 126 shares unchanged.read more :-Rupee Opens 18 Paise higher at 84.65
Rupee Opens 18 Paise Stronger at 84.65 Against DollarIndian rupee opened 18 paise higher at 84.65 per dollar on Thursday versus Wednesday's close of 84.83.read more :-Tariff reduction under India-UK FTA will strengthen textile sector: Experts
India-UK FTA to Boost Textiles: ExpertsThe Indian textile industry has welcomed the India-UK Free Trade Agreement (FTA) and termed it a significant step towards increasing India's presence in the UK market. Industry leaders believe that the agreement will open doors to new opportunities for exporters, boost trade, employment and global competitiveness. Santosh Kataria, President, Clothing Manufacturers Association of India (CMAI), highlighted the potential of the UK as a growing and promising market for Indian textile and apparel products. He pointed out that the recent tariff development in the US has underlined the need to diversify export destinations, making this FTA particularly timely. "After the US's latest tariff announcement, there was a dire need to diversify textile exports and with this FTA agreement, India's knitted and woven apparel can now gain a substantial foothold in the UK market," Kataria told news agency ANI. He further added, "The emphasis on sustainability, quality and digital marketing will not only give our exports but also Indian brands an opportunity to stand out with lower prices to UK consumers." This is a great opportunity for textile stakeholders in both countries to do business.A. Sakthivel, Vice Chairman, Apparel Export Promotion Council (AEPC), also lauded the deal. He expressed gratitude to Prime Minister Narendra Modi and Union Commerce Minister Piyush Goyal for playing a key role in securing this historic trade agreement. Sakthivel said, "This is a major achievement which will provide a strong boost to India's textile exports and boost employment and growth in the sector." He added, "The India-UK FTA is expected to pave the way for long-term growth, attract investments and create a more favourable business environment for textile stakeholders in both countries." Industry leaders believe that the India-UK FTA is the beginning of a new era for Indian textiles, with long-term benefits expected in market access, innovation and global branding.read more :-Indian Rupee lower 21 Paisa, Ends at 84.83 per Dollar
The Indian rupee on wednesday lower 21 paise to close at 84.83 per dollar, while it opened at 84.62 in the morning.At close, the Sensex was up 105.71 points or 0.13 percent at 80,746.78, and the Nifty was up 34.80 points or 0.14 percent at 24,414.40. About 2121 shares advanced, 1620 shares declined, and 149 shares unchanged.read more :-Minister Gurmeet Singh Khudian pushes for cotton cultivation in Malwa region
Minister Khudian Promotes Cotton Farming in MalwaChandigarh: Punjab agriculture and farmers welfare minister Gurmeet Singh Khudian on Tuesday directed the chief agriculture officers of eight districts in the Malwa region to train and guide the farmers on modern cotton farming techniques.He also emphasised ensuring strict compliance with the pest control measures and enhancing monitoring.The directions came following a review of the block-wise progress of the cotton cultivation across the eight districts of Malwa region – Fazilka, Muktsar, Bathinda, Mansa, Barnala, Sangrur, Moga, and Faridkot."The state has set an ambitious target of bringing 1.25 lakh hectares under cotton cultivation this season," said Khudian.The minister mentioned that the Punjab govt had announced a 33% subsidy on BT cotton hybrid seeds recommended by Punjab Agricultural University (PAU), Ludhiana. This initiative aims to reduce input costs for cotton growers while discouraging the cultivation of non-recommended hybrid seeds, he said.The goal is to enable farmers to adopt high-yielding and pest-resistant BT cotton hybrid seeds, Khudian added.Notably, the PAU recommended 87 high-yielding, pest-resistant hybrid cotton seed varieties tailored for optimal growth in the state's agro-climatic conditions.To address the persistent issue of pink bollworm infestation, Khudian reviewed the status of managing and cleaning cotton stalks and leftover residues from the previous season, which serve as breeding grounds for the pink bollworm. He further informed that a weed eradication campaign had also been initiated in the cotton belt for the management of whitefly.The minister asked the chief agriculture officers to ensure monitoring of pink bollworm in ginning factories and fumigation of cotton stock to control pink bollworm larvae in the ginneries.read more :-Rupee declines 19 paise to 84.62 against US dollar in early trade
Rupee opens 19 paise down at 84.62 against dollar Indian rupee opened 19 paise lower at 84.62 per dollar on Wednesday against Tuesday's previous close of 84.43. read more :-India to become fourth largest economy by crossing $4 trillion mark in 2025: IMF
India to Become 4th Largest Economy in 2025: IMFIndian economy to overtake Japan in 2025According to IMF (International Monetary Fund) data released in April, India will overtake Japan to become the fourth largest economy in 2025 when Japan crosses the $4 trillion mark.The Indian economy is expected to reach $4.187 billion in nominal GDP in 2025, compared to $4.186 billion for Japan.In 2024, India was the fifth largest economy in the world, with a GDP size of $3.9 trillion, compared to Japan's $4.1 trillion.The IMF said in its World Economic Outlook released last month that the Indian economy is expected to grow 6.3 per cent in real terms, compared to the 6.5 per cent growth projected earlier.read more :-Heavy rains, dangerous thunderstorms and lightning likely in Gujarat
Severe Rains and Thunderstorms Likely in GujaratThe state of Gujarat has witnessed widespread pre-monsoon weather activity. Moderate rains occurred across the region in north and central Gujarat and Saurashtra. Ahmedabad, Gandhinagar, Baroda, Deesa, Surendranagar, Bhavnagar, Rajkot and Naliya in Kutch are the major places to witness the weather activity. This was the second consecutive day of weather activity and is likely to continue for the next 3-4 days.The state of Gujarat normally experiences thunderstorms, dust storms, lightning, heavy rains and strong winds before the monsoon. Extreme heat remains the main threat before the monsoon. The current spell of thunderstorm conditions is unusual and unseasonal. Even if there is any pre-monsoon weather, it is usually for a short duration. The current spell started a day ago and is likely to continue till 10 May 2025. The weather is expected to clear up widely after 11 May 2025.Earlier, the state was grappling with severe heat conditions. Rajkot recorded temperatures above 46°C and Ahmedabad above 45°C, which was the main highlight on the weather front. In the last 24 hours, the temperature has dropped to 40°C in Rajkot and 38°C in Ahmedabad. The temperature is likely to drop further and remain within comfortable limits. Hazardous weather conditions are likely to prevail at some places for one or two days.Today, heavy weather with thunderstorms, lightning and heavy rain is expected in Anand, Vadodara, Nadiad, Bharuch, Surat, Ahmedabad, Gandhinagar and Surendranagar. The next two days, 07 and 08 May, will see more activity over Saurashtra. On the next day, moderate to heavy rainfall will occur over North Gujarat including Deesa, Patan and coastal Saurashtra to Veraval, Diu, Somnath, Porbandar, Okha, Dwarka and Jamnagar. Caution is required against strong winds, lightning, thunderstorms and heavy to very heavy rainfall. Though this is not at all normal for Gujarat, the possibility of hailstorm at some places cannot be ruled out.Weather conditions will start improving from the weekend. The intensity of the weather will reduce on May 10, but its spread will continue as before. Its extent and scale will reduce further on the next day, May 11. Weather activity can be expected to decrease substantially from May 12. Weather conditions will remain favourable except for heat for the rest of the month.read more :-Rupee Falls 15 Paise, Closes at 84.43/USD
Indian Rupee lower 15 Paisa, Ends at 84.43 per DollarThe Indian rupee on tuesday lower 15 paise to close at 84.43 per dollar, while it opened at 84.28 in the morning.At close, the Sensex was down 155.77 points or 0.19 percent at 80,641.07, and the Nifty was down 81.55 points or 0.33 percent at 24,379.60. About 787 shares advanced, 3011 shares declined, and 121 shares unchanged.read more :-India's cotton yarn industry set for 7-9% revenue growth this fiscal: Report
India's Cotton Yarn Revenue to Grow 7-9% This Fiscal: ReportIn India, the cotton textile industry is not just a sector - it is the lifeline for nearly 60 million people. From the 6.5 million hardworking cotton farmers who grow their crops in the sun, to the countless hands involved in processing, trading and crafting the garments, the industry ties together the livelihoods of millions.While the sector is grappling with a number of challenges - including climate change, slow economic growth and trade uncertainties - there is finally a reason for cautious optimism. India's cotton yarn industry is projected to achieve a revenue growth of 7-9% this fiscal, a significant improvement from the modest 2-4% growth recorded last year.According to rating agency Crisil Ratings, this improvement will be driven primarily by a surge in export demand and stable domestic consumption. Volume growth will be the primary driver, supported by a modest increase in yarn prices, the agency said in a report released on Monday.Operating margins, which recovered last year, are expected to improve further by 50-100 basis points (bps) this fiscal. This will be aided by stable cotton yarn price differentials and improved cotton availability through procurement by the Cotton Corporation of India (CCI).This outlook is based on an analysis of 70 major cotton yarn spinning companies, which together account for 35-40% of the industry revenues, the agency said.Improvement in exports, especially to China, a key growth driverThe main reason for this expected revenue growth in FY26 is improvement in yarn exports to China. Exports make up nearly 30% of the industry's total revenues, with China contributing about 14%. Last year, India's yarn exports to China declined due to abnormally high cotton production in China, leading to a 5-7% decline in India's total yarn exports. However, this trend is expected to reverse this year, as China's cotton production normalises and exports are estimated to grow by 9-11%.Goutam Shahi, director, Crisil Ratings, points out, "This recovery will benefit Indian spinners, who can leverage stable domestic cotton production and gain market share. Also, India's competitiveness in textile exports to the US remains strong, especially with the high tariffs imposed on Chinese exports. This will support 6-8% revenue growth in downstream segments such as home textiles and readymade garments."Strong cotton supply to boost profitsOn the raw material front, CCI's significant cotton procurement during the 2025 cotton season will help ensure stable supplies. This will reduce inventory losses and support a 50-100 bps increase in profitability for spinners, after a 100-150 bps improvement last year.Pranav Shandil, Associate Director, Crisil Ratings, said, "Improved operational performance this fiscal should help keep the credit profile stable. Most spinners are expected to maintain moderate capital expenditure, thereby limiting the need for fresh debt. Improved cotton availability will also reduce the need for high inventory levels, thereby reducing demand for additional working capital."As a result, the interest coverage ratio for spinners is expected to improve to 4.5-5 times from around 4-4.5 times last year. Gearing is expected to remain stable at around 0.55-0.6 times.Risks to watchHowever, the rating agency cautions that certain risks remain. Any change in global tariffs, higher inflation, a slowdown in economic growth in key markets such as the US, or significant fluctuations in domestic cotton prices compared to international prices could impact the outlook.read more :-Rupee declines 4 paise to 84.28 against US dollar in early trade
Rupee opens 4 paise down at 84.28 against the US dollarIndian rupee opened 4 paise down on May 6 at 84.28 against the US dollar as compared to 84.24 against the greenback at previous close.read more :-Rupee Gains 24 Paisa, Closes at 84.24
Rupee Strengthens 24 Paisa Against Dollar, Closes at 84.24The Indian rupee on monday higher 24 paise to close at 84.24 per dollar, while it opened at 84.48 in the morning.At close, the Sensex was up 294.85 points or 0.37 percent at 80,796.84, and the Nifty was up 114.45 points or 0.47 percent at 24,461.15. About 2462 shares advanced, 1404 shares declined, and 171 shares unchanged.read more :-Cotton acreage will increase in Kharif season: Agriculture department in Dhar has set a target of 5 lakh 14 thousand hectares
Dhar Sets 5.14 Lakh Hectare Cotton Target for Kharif SeasonDhar :The Agriculture Department in Dhar has started preparations for the upcoming Kharif season. The department has set a target of 5 lakh 14 thousand hectares for cotton sowing this year. After the last phase of government wheat procurement, farmers will start preparing for sowing of Kharif crops from May 5.According to the Agriculture Department, there is a possibility of increase in cotton acreage this time. The department will provide seeds and necessary agricultural material to the farmers on time, so that sowing can be completed on time.The target is to sow various Kharif crops in about 5 lakh 14 thousand 675 hectares of area in the district. For the last two-three years, due to low yield and limited price of soybean, farmers have become disillusioned with this crop. However, due to lack of options, soybean will still remain the main crop.The trend of farmers of the area is moving away from soybean towards cotton and maize. It is estimated that this year the cotton acreage may increase up to five thousand hectares. Seeds are available in sufficient quantity in the market, but the price of cotton seeds has increased compared to last year, which is a matter of concern for the farmers. Target for Kharif crops (in hectares) will be Soybean: 3,05,000, Cotton: 1,10,000.read more :-Cotton Seed Sale: Cotton Seed Sale from May 15
Cotton Seed Sale Starts May 15The Agriculture Department is taking precautions to ensure that farmers sow cotton only after June 1, as sowing of cotton before June leads to pink bollworm infestation. In this backdrop, the Agriculture Department has clarified that cotton seeds for this year's (2025-26) season will be sold to farmers after May 15.Cotton is cultivated in about four million hectares of area in the state. This number decreases every year. The area under cotton cultivation is increasing, mainly in Marathwada and Vidarbha, but now also in Western Maharashtra. In the year 2017, there was a massive outbreak of pink bollworm in the state.This caused damage to cotton. Farmers suffered huge financial losses. After this, the government took steps to reduce the outbreak of pink bollworm between 2018 and 2024. Under this, it was ensured that cotton is not sown before June 1.It appears that the outbreak will reduce significantly in the 2024-25 season. According to cotton scientists, failure to break the life cycle of the pink bollworm can increase the risk of infection. Therefore, this year too the agriculture department is taking care to ensure that pre-season cotton is not sown, which is one of the many measures to control the pink bollworm.Therefore, it has been announced that the seeds will be sold only after May 15, and the agriculture officers and staff of that area should take strict care to ensure that planting is done only after June 1, the director of quality control inputs has said. Action will be taken if the seeds are sold within the stipulated time.This is the plan.- 1st May to 10th May: From manufacturing company to distributor- 10th May onwards: From distributors to retailers- 15th May onwards: From retailers to farmers- Actual planting: After 1st JuneFarmers will get cotton seeds in the market after 15th May for this season. Farmers should sow cotton after 1st June instead of pre-season sowing to prevent the spread of pink bollworm. The pink bollworm infestation has reduced since pre-season sowing of cotton has been stopped.read more :- Cotton cultivation to rise in Adilabad in Kharif Telangana
Cotton Acreage to Rise in Adilabad This KharifAdilabad: The agriculture department is taking steps to make available cotton seed varieties preferred by farmers in the market for Kharif, to avoid protests. Last year, there were protests in Adilabad district for Rasi 659 cotton seed variety packets. The officials will inform farmers about the stock. Agriculture officials prepared an action plan for Kharif and estimated that cotton crop will be cultivated in 4.40 lakh acres in Adilabad district. The area under cotton cultivation may increase in Kharif.Farmers had staged protests in Adilabad assembly constituency demanding supply of Rasi 659. The variety was most preferred by farmers, leading to shortage. District officials engaged seed distributors and enquired about the availability of seeds at their stores. Agriculture extension officials will prepare village-wise schedules for cotton seed purchase on any given day to prevent ruckus and unwanted incidents during seed purchase. The officials are going to form committees comprising police, agriculture officials and revenue officials and conduct raids on godowns to prevent seeds from going illegally into the black market and creating artificial shortage. District Agriculture Officer Sridhar Swamy said they have estimated that 11,00,000 cotton seed packets would be required to grow the crop on 4.40 lakh acres in Adilabad district and added that seed distributors would make available 21,60,000 cotton seed packets of different varieties in the market for the benefit of farmers.read more :-Indian rupee opens 8 paise higher at 84.48 against US dollar
ખરીફ વિસ્તરણ વચ્ચે તેલંગાણામાં કપાસના બીજની અછત સર્જાઈઆયોજિત વિસ્તરણને ટકાવી રાખવા માટે કપાસના બીજના ૧.૦૭ કરોડથી વધુ પેકેટની જરૂર છે; સૂત્રો કહે છે કે બીજની કુલ ઉપલબ્ધતા અંદાજિત જરૂરિયાતના માત્ર અડધા છે.હૈદરાબાદ : તેલંગાણામાં ખરીફ 2025ની સિઝન દરમિયાન કપાસના વાવેતરમાં નોંધપાત્ર વધારો થવાની શક્યતા છે, તેથી ગુણવત્તાયુક્ત કપાસના બીજની માંગમાં વધારો થયો છે. બજારમાં સારા વળતરને કારણે, ખેડૂતો ફરીથી કપાસ તરફ વળી રહ્યા છે. પરંતુ બીજ પુરવઠો અંદાજિત જરૂરિયાતને પૂર્ણ કરી શકશે કે કેમ તે અંગે ચિંતા વધી રહી છે.રાજ્યમાં કુલ વાવેલા વિસ્તારના 40 ટકાથી વધુ વિસ્તારમાં પરંપરાગત રીતે ઉગાડવામાં આવતો આ પાક તેલંગાણાની આબોહવા અને જમીનની સ્થિતિને અનુરૂપ હોવાને કારણે પસંદ કરવામાં આવે છે. વધુમાં, મજબૂત બજાર માંગ પણ આ ઉછાળાને વેગ આપે છે, ગયા સિઝનમાં કપાસના ભાવ 8,000 થી 14,000 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ આકર્ષક રીતે ટકી રહ્યા છે. કઠોળ, મકાઈ, સોયાબીન અને હળદર જેવા વૈકલ્પિક પાકોમાં થયેલા નુકસાનથી નિરાશ થઈને, ખેડૂતો વધુ સારા વળતર માટે ફરીથી કપાસ તરફ વળ્યા છે.કપાસનું વાવેતર ૨૦.૫૦ લાખ હેક્ટરથી વધુ થવા સાથે, ગુણવત્તાયુક્ત કપાસના બીજની માંગ આસમાને પહોંચી રહી છે. અધિકારીઓનો અંદાજ છે કે આયોજિત વિસ્તરણને ટકાવી રાખવા માટે કપાસના બીજના ૧.૦૭ કરોડથી વધુ પેકેટની જરૂર પડશે. આપત્તિઓને કારણે ઊભી થતી આકસ્મિક પરિસ્થિતિઓને પહોંચી વળવા માટે 15 ટકાનો બફર હંમેશા ફરજિયાત છે. દુષ્કાળને કારણે બીજ અંકુરણ ઓછું હોવાથી વિવિધ જિલ્લાઓના ખેડૂતોને બીજી વાવણી કરવાની ફરજ પડી હતી. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, કપાસના બીજની કુલ ઉપલબ્ધતા અંદાજિત જરૂરિયાતના માત્ર અડધા છે. આનાથી ચિંતા વધી છે કે શું ખેડૂતો મેના અંતમાં વાવણી શરૂ થાય તે પહેલાં પૂરતા પ્રમાણમાં બીજ મેળવી શકશે. અધિકારીઓનો દાવો છે કે કપાસના બીજના 2.4 કરોડ પેકેટ (દરેક 450 ગ્રામના) ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે પગલાં લેવામાં આવી રહ્યા છે. પરંતુ લોજિસ્ટિક્સની મર્યાદાઓ અને બજારમાં પુરવઠાના અભાવને કારણે પડકારોનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. ભૂતકાળમાં, કેટલાક જિલ્લાઓમાં અછતને કારણે ખાનગી વિક્રેતાઓ ખેડૂતોનું વધુ પડતું ભાવ વસૂલીને શોષણ કરતા હતા. માંગમાં વધારો થતાં, ઉત્પાદકો એ જોવા માટે ઉત્સુક છે કે શું સરકાર સમયસર ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે નિર્ણાયક રીતે હસ્તક્ષેપ કરશે કે ખાનગી વેપારીઓને ફરી એકવાર બજારમાં પ્રભુત્વ મેળવવા દેશે.દુકાનોમાં નકલી બીજ પહોંચવાથી મોટી સમસ્યા થશે. મે મહિનાના અંત સુધીમાં પૂરતો સ્ટોક ગોઠવીને જ આ સમસ્યાનો ઉકેલ લાવી શકાય છે. આદિલાબાદ અને મહબૂબનગર જેવા મુખ્ય જિલ્લાઓમાં કોટન કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (CCI) ના ખરીદ કેન્દ્રોની હાજરીથી પર્યાપ્ત બજાર પહોંચની સુવિધા મળશે તેવી અપેક્ષા છે. બીજની અછત ઉપરાંત, ખેડૂતોને ગુલાબી ઈયળનો ઉપદ્રવ, મજૂરોની અછત અને આબોહવાની પરિવર્તનશીલતા જેવી જીવાત સંબંધિત સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે, જે વાવેતર વિસ્તારમાં વધારો થવા છતાં ઉપજને અસર કરી શકે છે.વધુ વાંચો:-ડોલર સામે રૂપિયો 47 પૈસા વધીને 85.37 પર બંધ થયો
શુક્રવારે ભારતીય રૂપિયો ડોલર સામે 47 પૈસા વધીને 85.37 પર બંધ થયો હતો, જ્યારે સવારે તે 85.84 પર ખુલ્યો હતો.બંધ સમયે, સેન્સેક્સ 880.34 પોઈન્ટ અથવા 1.10 ટકા ઘટીને 79,454.47 પર અને નિફ્ટી 265.80 પોઈન્ટ અથવા 1.10 ટકા ઘટીને 24,008.00 પર બંધ થયો હતો. લગભગ 1336 શેર વધ્યા, 2372 શેર ઘટ્યા અને 148 શેર યથાવત રહ્યા.વધુ વાંચો:-ભારતમાં કપાસની ખેતીના પડકારો, ઉકેલો અને સંભાવનાઓ
ભારતમાં કપાસની ખેતી: પડકારો અને આગળનો માર્ગભારતમાં કપાસની ખેતી નબળી અંકુરણ ક્ષમતા, જીવાતો અને આબોહવા પરિવર્તન જેવા પડકારોનો સામનો કરે છે. પ્રમાણિત બીજ અપનાવવા, જૈવ-આધારિત સુરક્ષા અને સુધારેલ પાણી વ્યવસ્થાપન સ્થિતિસ્થાપકતામાં વધારો કરી શકે છે, ઉપજમાં સુધારો કરી શકે છે અને આર્થિક સદ્ધરતા પુનઃસ્થાપિત કરી શકે છે, પર્યાવરણીય અનિશ્ચિતતાઓ વચ્ચે લાખો ખેડૂતોની આજીવિકા ટકાવી રાખી શકે છે.ભારતના મુખ્ય કપાસ ઉત્પાદક રાજ્યોકપાસની ખેતી મુખ્યત્વે ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, મધ્યપ્રદેશ, કર્ણાટક, પંજાબ, હરિયાણા, રાજસ્થાન, તમિલનાડુ અને આંધ્ર પ્રદેશમાં થાય છે. આમાંથી, ગુજરાત સૌથી વધુ કપાસ ઉત્પાદક રાજ્ય છે, ત્યારબાદ મહારાષ્ટ્ર અને પછી તેલંગાણા આવે છે. ઉત્તર ભારતમાં, કપાસનું વાવેતર એપ્રિલ-મે મહિનામાં થાય છે, જ્યારે દક્ષિણ રાજ્યોમાં, હવામાન પરિવર્તનને કારણે વાવણી મોડી થાય છે. કપાસ એ ખરીફ પાક છે અને વધુ પડતા વરસાદ અને સિંચાઈ પ્રત્યે સંવેદનશીલ છે.ખેડૂતોએ હજુ પણ કપાસ કેમ ચૂંટવો જોઈએકપાસ, તેની સમસ્યાઓ હોવા છતાં, સુધારેલી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને ઉગાડવામાં આવે ત્યારે તે નફાકારક પાક રહે છે. સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં તેની મજબૂત માંગ છે. કપાસના રેસા ઉપરાંત, તેના બીજનો ઉપયોગ તેલ અને કપાસના બીજની કેક બનાવવા માટે થાય છે, જે ખેડૂતોની આવકમાં ફાળો આપે છે. સંકલિત પાક વ્યવસ્થાપન અપનાવીને, પ્રમાણિત બીજનો ઉપયોગ કરીને, જમીનના સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરીને, રાસાયણિક ઇનપુટ્સ ઘટાડીને અને સ્માર્ટ સિંચાઈનો ઉપયોગ કરીને, ખેડૂતો વધુ સારી ઉપજ મેળવી શકે છે અને તેમની આવકમાં વધારો કરી શકે છે.કપાસની ખેતી માટે વૈજ્ઞાનિક અભિગમનફાકારકતા અને ટકાઉપણું સુનિશ્ચિત કરવા માટે, કપાસની ખેતીને પરંપરાગત પદ્ધતિઓથી ઓર્ગેનિક પદ્ધતિઓ તરફ સ્વિચ કરવાની જરૂર છે. આ પ્રક્રિયા માટી વિશ્લેષણ, વિસ્તાર-યોગ્ય ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળા બીજની પસંદગી અને યોગ્ય સમયે વાવણી પર ધ્યાન આપવાથી શરૂ થવી જોઈએ. બીજની ઓર્ગેનિક સારવાર અંકુરણ સુધારવામાં મદદ કરશે. જીવાત વ્યવસ્થાપન માટે, લીમડા આધારિત ઉત્પાદનો, ફેરોમોન ટ્રેપ અને ઓર્ગેનિક આધારિત રક્ષણાત્મક પદાર્થોનો ઉપયોગ પ્રારંભિક તબક્કે પાકના નુકસાનમાં ઘટાડો કરશે. વૈજ્ઞાનિક પાણી વ્યવસ્થાપન ખૂબ જ જરૂરી છે, ખાસ કરીને ઉનાળામાં જ્યારે ઊંચું તાપમાન અને પાણીની ઓછી ઉપલબ્ધતા પાકના અસ્તિત્વને પડકાર આપે છે.કપાસની ખેતીમાં મુખ્ય પડકારો અને તેમના ઉકેલો.બીજ અંકુરણ નબળુંઘણા વિસ્તારોમાં કપાસના ખેડૂતો બીજ અંકુરણની મોટી સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યા છે. મૂળ કારણ સંકુચિત અને ભારે માટી છે જે બીજ અંકુરણ માટે મહત્વપૂર્ણ હવા અને પાણીની ગતિને અટકાવે છે. વધુમાં, નબળી વાવણી પદ્ધતિઓ અને નબળી ગુણવત્તાવાળા બીજ બીજ અંકુરણ સ્તર ઘટાડે છે. પરિણામે, ખેડૂતો પ્રતિ એકર વધુ બીજ વાવે છે, જેના કારણે ઉપજમાં કોઈ સુધારો થયા વિના ખર્ચ વધે છે.ઉકેલ:ઝાયટોનિક ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને માટી કન્ડીશનરનો ઉપયોગ જે એક અનોખો બાયોડિગ્રેડેબલ પોલિમર છે. તે માટીની રચનામાં નોંધપાત્ર સુધારો કરી શકે છે, જેનાથી માટી છૂટી, છિદ્રાળુ અને ફાયદાકારક સુક્ષ્મસજીવોથી ભરેલી રહે છે. આવી માટી માત્ર પાણી જાળવી રાખતી નથી પણ અસરકારક વાયુમિશ્રણ પણ પૂરું પાડે છે, જેનાથી અંકુરણ દર 95% સુધી વધે છે. મૂળની મજબૂતાઈમાં વધારો થવાને કારણે, પાક પ્રતિકૂળ આબોહવાની પરિસ્થિતિઓમાં પણ ખીલવા માટે સારી રીતે તૈયાર થાય છે.જીવાત અને રોગનો ઉપદ્રવકપાસના છોડને સામાન્ય રીતે સફેદ માખી, ગુલાબી બોલવોર્મ, લાલ કરોળિયાના જીવાત, મીલી બગ્સ અને લીફ કર્લ વાયરસ જેવા જીવાતોથી નુકસાન થાય છે. આમાંથી, સૌથી વિનાશક ગુલાબી ઈયળ છે જે કપાસના બોલ્સને અંદરથી ચેપ લગાડે છે. મોનોકલ્ચર, વધુ પડતા જંતુનાશકોના ઉપયોગ અને દર વર્ષે એક જ જાત ઉગાડવાથી આ બધી સમસ્યાઓ વધુ વકરી છે.ઉકેલ:શરૂઆતના જીવાત નિયંત્રણ માટે લીમડા આધારિત ઉત્પાદનો ઉત્તમ છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઝાયટોનિક લીમડો, જે માઇક્રોએનકેપ્સ્યુલેશન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને વિકસાવવામાં આવ્યો છે. તે સ્વભાવે ચીકણું હોય છે અને પાંદડા માટે રક્ષણાત્મક આવરણ બનાવે છે, જે ઇંડા મૂકતા અટકાવે છે. રસાયણોના ઉપયોગ વિના જીવાતોનું નિરીક્ષણ અને નિયંત્રણ કરવા માટે ફેરોમોન ટ્રેપ પણ ઉપલબ્ધ છે. જ્યાં જંતુનાશકોની જરૂર હોય, ત્યાં ઝાયટોનિક એક્ટિવના ઉમેરા દ્વારા તેમની અસરકારકતામાં સુધારો કરી શકાય છે, જે એક ફોર્મ્યુલેશન એન્હાન્સર છે જે ઓછા રાસાયણિક ઉપયોગ સાથે લાંબા ગાળાના જંતુ રક્ષણ પૂરું પાડે છે.સિંચાઈની સમસ્યાઓ અને ગરમ હવામાનઉત્તર ભારતમાં, કપાસનું વાવેતર સામાન્ય રીતે ઉનાળાના ચરમસીમાએ થાય છે, જ્યારે તાપમાન ૪૦-૪૫ °C સુધી વધે છે અને ચોમાસાની ઋતુ હજુ આવી નથી. જમીનમાં ભેજ જાળવવો એ એક મોટી સમસ્યા છે, જેના કારણે પાણી અને વીજળીના બિલ ખૂબ ઊંચા આવે છે. જે વિસ્તારોમાં ભૂગર્ભજળ મર્યાદિત છે, ત્યાં કપાસ ઉગાડવો વધુને વધુ મુશ્કેલ બનતો જાય છે. આ ઉપરાંત, વાતાવરણમાં પરિવર્તનને કારણે અનિયમિત વરસાદ પણ ઉત્પાદન પર અસર કરે છે.વધુ વાંચો:-ડોલર સામે રૂપિયો 13 પૈસા ઘટીને 85.84 પર ખુલ્યો
અમેરિકન ડોલરના સંદર્ભમાં, રૂપિયો 13 પૈસા ઘટીને 85.84 પર ખુલ્યો.શુક્રવારે ભારતીય રૂપિયો પૈસા ઘટીને 1385.84 પર ખુલ્યો, જે ગુરુવારે 85.71 ના બંધ સ્તર સામે બંધ થયો.વધુ વાંચો:-ભારતીય રૂપિયો 1.06 પૈસા ઘટ્યો, 85.71 પ્રતિ ડોલર પર બંધ થયો
રૂપિયો 1.06 પૈસા ઘટીને 85.71 પર બંધ થયોગુરુવારે ભારતીય રૂપિયો 1.06 પૈસા ઘટીને 85.71 પર બંધ થયો, જ્યારે સવારે તે 84.65 પર ખુલ્યો.બંધ સમયે, સેન્સેક્સ 411.97 પોઈન્ટ અથવા 0.51 ટકા ઘટીને 80,334.81 પર અને નિફ્ટી 140.60 પોઈન્ટ અથવા 0.58 ટકા ઘટીને 24,273.80 પર બંધ થયો. લગભગ 1256 શેર વધ્યા, 2497 શેર ઘટ્યા અને 126 શેર યથાવત રહ્યા.વધુ વાંચો:-રૂપિયો 18 પૈસા વધીને 84.65 પર ખુલ્યો
ડોલર સામે રૂપિયો 18 પૈસા મજબૂત થઈને 84.65 પર ખુલ્યોગુરુવારે ભારતીય રૂપિયો 18 પૈસા મજબૂત થઈને 84.65 પ્રતિ ડોલર પર ખુલ્યો, જે બુધવારે 84.83 હતો.વધુ વાંચો:-ભારત-યુકે મુક્ત વેપાર કરાર હેઠળ ટેરિફ ઘટાડાથી કાપડ ક્ષેત્ર મજબૂત બનશે: નિષ્ણાત
ભારત-યુકે FTA કાપડ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપશે: નિષ્ણાતોભારતીય કાપડ ઉદ્યોગે ભારત-યુકે મુક્ત વેપાર કરાર (FTA)નું સ્વાગત કર્યું છે અને તેને યુકે બજારમાં ભારતની હાજરી વધારવા તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ગણાવ્યું છે. ઉદ્યોગના નેતાઓ માને છે કે આ કરાર નિકાસકારો માટે નવી તકોના દ્વાર ખોલશે, વેપાર, રોજગાર અને વૈશ્વિક સ્પર્ધાત્મકતાને વેગ આપશે. ક્લોથિંગ મેન્યુફેક્ચરર્સ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા (CMAI) ના પ્રમુખ સંતોષ કટારિયાએ ભારતીય કાપડ અને વસ્ત્રો ઉત્પાદનો માટે વિકસતા અને આશાસ્પદ બજાર તરીકે યુકેની સંભાવના પર પ્રકાશ પાડ્યો. તેમણે ધ્યાન દોર્યું કે યુ.એસ.માં તાજેતરના ટેરિફ વિકાસથી નિકાસ સ્થળોને વૈવિધ્યીકરણ કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે, જે આ FTA ને ખાસ કરીને સમયસર બનાવે છે. "તાજેતરની યુએસ ટેરિફ જાહેરાત પછી, કાપડ નિકાસમાં વૈવિધ્યકરણ કરવાની સખત જરૂર હતી અને આ FTA કરાર સાથે, ભારતના ગૂંથેલા અને વણાયેલા વસ્ત્રો હવે યુકેના બજારમાં નોંધપાત્ર સ્થાન મેળવી શકે છે," કટારિયાએ સમાચાર એજન્સી ANIને જણાવ્યું. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું, "ટકાઉપણું, ગુણવત્તા અને ડિજિટલ માર્કેટિંગ પર ભાર મૂકવાથી ફક્ત આપણી નિકાસ જ નહીં પરંતુ ભારતીય બ્રાન્ડ્સને પણ યુકેના ગ્રાહકો માટે ઓછી કિંમતો સાથે અલગ દેખાવાની તક મળશે." બંને દેશોમાં કાપડ ક્ષેત્રના હિસ્સેદારો માટે વેપાર કરવાની એક મોટી તક છે.એપેરલ એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉન્સિલ (AEPC) ના વાઇસ ચેરમેન એ. શક્તિવેલે પણ આ સોદાની પ્રશંસા કરી. તેમણે આ ઐતિહાસિક વેપાર કરારને પ્રાપ્ત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવા બદલ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને કેન્દ્રીય વાણિજ્ય મંત્રી પિયુષ ગોયલનો આભાર વ્યક્ત કર્યો. "આ એક મોટી સિદ્ધિ છે જે ભારતના કાપડ નિકાસને મજબૂત પ્રોત્સાહન આપશે અને આ ક્ષેત્રમાં રોજગાર અને વૃદ્ધિને વેગ આપશે," શક્તિવેલે જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું, "ભારત-યુકે FTA લાંબા ગાળાના વિકાસ માટે માર્ગ મોકળો કરશે, રોકાણ આકર્ષશે અને બંને દેશોમાં કાપડ હિસ્સેદારો માટે વધુ અનુકૂળ વ્યવસાય વાતાવરણ બનાવશે તેવી અપેક્ષા છે." ઉદ્યોગના નેતાઓ માને છે કે ભારત-યુકે FTA ભારતીય કાપડ માટે એક નવા યુગની શરૂઆત છે, જેમાં બજાર ઍક્સેસ, નવીનતા અને વૈશ્વિક બ્રાન્ડિંગમાં લાંબા ગાળાના લાભોની અપેક્ષા છે.વધુ વાંચો:-ભારતીય રૂપિયો 21 પૈસા ઘટ્યો, 84.83 પ્રતિ ડોલર પર બંધ થયો
બુધવારે ભારતીય રૂપિયો 21 પૈસા ઘટીને 84.83 પ્રતિ ડોલર પર બંધ થયો હતો, જ્યારે સવારે તે 84.62 પર ખુલ્યો હતો.બંધ સમયે, સેન્સેક્સ 105.71 પોઈન્ટ અથવા 0.13 ટકા વધીને 80,746.78 પર અને નિફ્ટી 34.80 પોઈન્ટ અથવા 0.14 ટકા વધીને 24,414.40 પર બંધ થયો હતો. લગભગ 2121 શેર વધ્યા, 1620 શેર ઘટ્યા અને 149 શેર યથાવત રહ્યા.વધુ વાંચો:-મંત્રી ગુરમીત સિંહ ખુદિયાને માલવા ક્ષેત્રમાં કપાસની ખેતી પર ભાર મૂક્યો
મંત્રી ગુરમીત સિંહ ખુદિયાને માલવા ક્ષેત્રમાં કપાસની ખેતી પર ભાર મૂક્યોચંદીગઢ: પંજાબના કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી ગુરમીત સિંહ ખુદિયાને મંગળવારે માલવા ક્ષેત્રના આઠ જિલ્લાઓના મુખ્ય કૃષિ અધિકારીઓને ખેડૂતોને આધુનિક કપાસની ખેતી તકનીકો પર તાલીમ અને માર્ગદર્શન આપવાનો નિર્દેશ આપ્યો.તેમણે જીવાત નિયંત્રણના પગલાંનું કડક પાલન સુનિશ્ચિત કરવા અને દેખરેખ વધારવા પર પણ ભાર મૂક્યો. માલવા ક્ષેત્રના આઠ જિલ્લાઓ - ફાઝિલ્કા, મુક્તસર, ભટિંડા, માનસા, બર્નાલા, સંગરુર, મોગા અને ફરીદકોટમાં કપાસના વાવેતરની બ્લોકવાર પ્રગતિની સમીક્ષા કર્યા પછી આ નિર્દેશો જારી કરવામાં આવ્યા હતા."રાજ્યએ આ સિઝનમાં કપાસના વાવેતર હેઠળ ૧.૨૫ લાખ હેક્ટર વિસ્તાર લાવવાનું મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્ય રાખ્યું છે," ખુદિયાને જણાવ્યું. મંત્રીએ માહિતી આપી કે પંજાબ સરકારે પંજાબ કૃષિ યુનિવર્સિટી (PAU), લુધિયાણા દ્વારા ભલામણ કરાયેલા Bt કપાસના હાઇબ્રિડ બિયારણ પર 33% સબસિડીની જાહેરાત કરી છે. તેમણે કહ્યું કે આ પહેલનો ઉદ્દેશ કપાસના ખેડૂતો માટે ઇનપુટ ખર્ચ ઘટાડવાનો છે, તેમજ બિન-ભલામણ કરેલ હાઇબ્રિડ બિયારણની ખેતીને નિરુત્સાહિત કરવાનો છે.ખુદિયાને જણાવ્યું હતું કે, આનો ઉદ્દેશ્ય ખેડૂતોને ઉચ્ચ ઉપજ આપતા અને જીવાત પ્રતિરોધક બીટી કપાસના હાઇબ્રિડ બીજ અપનાવવા સક્ષમ બનાવવાનો છે.નોંધનીય છે કે રાજ્યની કૃષિ-આબોહવાની પરિસ્થિતિઓમાં શ્રેષ્ઠ વિકાસ માટે પીએયુએ 87 ઉચ્ચ ઉપજ આપતી, જીવાત-પ્રતિરોધક હાઇબ્રિડ કપાસ બીજ જાતોની ભલામણ કરી છે.ગુલાબી ઈયળના ઉપદ્રવની સતત સમસ્યાને સંબોધવા માટે, ખુદિયને પાછલી સીઝનના કપાસના થડ અને અન્ય અવશેષોના સંચાલન અને સફાઈની સ્થિતિની સમીક્ષા કરી, જે ગુલાબી ઈયળના સંવર્ધન સ્થળ તરીકે સેવા આપે છે. તેમણે વધુમાં માહિતી આપી હતી કે સફેદ માખીના નિયંત્રણ માટે કપાસના વિસ્તારમાં નીંદણ નાબૂદી અભિયાન પણ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.મંત્રીએ મુખ્ય કૃષિ અધિકારીઓને જીનરી ફેક્ટરીઓમાં ગુલાબી ઈયળના લાર્વા પર નિયંત્રણ મેળવવા માટે જીનિંગ ફેક્ટરીઓમાં ગુલાબી ઈયળનું નિરીક્ષણ અને કપાસના સ્ટોકનું ધૂમ્રીકરણ સુનિશ્ચિત કરવા જણાવ્યું.વધુ વાંચો :-શરૂઆતના વેપારમાં અમેરિકન ડોલર સામે રૂપિયો 19 પૈસા ઘટીને 84.62 પર બંધ થયો.
ડોલર સામે રૂપિયો 19 પૈસા ઘટીને 84.62 પર ખુલ્યોબુધવારે ભારતીય રૂપિયો ડોલર સામે 19 પૈસા ઘટીને 84.62 પર ખુલ્યો, જે મંગળવારના 84.43 ના બંધ સ્તરથી બંધ થયો હતો.વધુ વાંચો :- ભારત 2025 માં 4 ટ્રિલિયન ડોલરનો આંકડો પાર કરીને ચોથી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનશે: IMF
ભારત 2025 માં ચોથી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનશે: IMF2025 માં ભારતીય અર્થતંત્ર જાપાનને પાછળ છોડી દેશેએપ્રિલમાં જાહેર કરાયેલા IMF (આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ) ના ડેટા મુજબ, 2025 માં જ્યારે જાપાન $4 ટ્રિલિયનનો આંકડો પાર કરશે ત્યારે ભારત જાપાનને પાછળ છોડીને ચોથી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનશે.૨૦૨૫માં ભારતીય અર્થતંત્ર ૪.૧૮૭ ટ્રિલિયન ડોલરનો નોમિનલ જીડીપી પહોંચવાની ધારણા છે, જ્યારે જાપાનનો જીડીપી ૪.૧૮૬ ટ્રિલિયન ડોલરનો છે.2024 માં, ભારત વિશ્વનું પાંચમું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર હતું, જેનો GDP કદ $3.9 ટ્રિલિયન હતો, જ્યારે જાપાનનો GDP કદ $4.1 ટ્રિલિયન હતો.IMF એ ગયા મહિને જાહેર કરેલા તેના વર્લ્ડ ઇકોનોમિક આઉટલુકમાં જણાવ્યું હતું કે ભારતીય અર્થતંત્ર વાસ્તવિક દ્રષ્ટિએ 6.3 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામશે તેવી અપેક્ષા છે, જે અગાઉ 6.5 ટકાના અંદાજ સામે હતી.વધુ વાંચો :-ગુજરાતમાં ભારે વરસાદ, ખતરનાક વાવાઝોડા અને વીજળી પડવાની શક્યતા
ગુજરાતમાં ભારે વરસાદ અને વાવાઝોડાની શક્યતાગુજરાત રાજ્યમાં વ્યાપક પૂર્વ-ચોમાસાની હવામાન પ્રવૃત્તિ જોવા મળી છે. ઉત્તર અને મધ્ય ગુજરાત અને સૌરાષ્ટ્રમાં સમગ્ર પ્રદેશમાં મધ્યમ વરસાદ પડ્યો. મુખ્ય સ્થળો અમદાવાદ, ગાંધીનગર, બરોડા, ડીસા, સુરેન્દ્રનગર, ભાવનગર, રાજકોટ અને કચ્છમાં નલિયા છે. હવામાન પ્રવૃત્તિનો આ સતત બીજો દિવસ હતો અને આગામી 3-4 દિવસ સુધી ચાલુ રહેવાની શક્યતા છે.ગુજરાત રાજ્ય સામાન્ય રીતે પૂર્વ-ચોમાસાના વાવાઝોડા, ધૂળના તોફાન, વીજળી, ભારે વરસાદ અને ભારે પવનનો અનુભવ કરે છે. ચોમાસા પહેલા ભારે ગરમી મુખ્ય ખતરો રહે છે. તોફાની પરિસ્થિતિઓનો વર્તમાન સમયગાળો અસામાન્ય અને બિન-મોસમનો છે. ચોમાસા પહેલા કોઈ ઋતુ હોય તો પણ, તે સામાન્ય રીતે થોડા સમય માટે જ રહે છે. વર્તમાન રાઉન્ડ એક દિવસ પહેલા શરૂ થયો હતો અને 10 મે, 2025 સુધી ચાલુ રહેવાની શક્યતા છે. 11 મે, 2025 પછી હવામાન સામાન્ય રીતે સ્વચ્છ થવાની ધારણા છે.અગાઉ, રાજ્ય તીવ્ર ગરમીની સ્થિતિનો સામનો કરી રહ્યું હતું. રાજકોટમાં ૪૬ ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ તાપમાન અને અમદાવાદમાં ૪૫ ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ તાપમાન નોંધાયું હતું, જે હવામાનની દ્રષ્ટિએ મુખ્ય હતા. છેલ્લા 24 કલાકમાં રાજકોટમાં તાપમાન 40 ડિગ્રી સેલ્સિયસ અને અમદાવાદમાં 38 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી ઘટી ગયું છે. તાપમાન વધુ ઘટવાની અને આરામદાયક મર્યાદામાં રહેવાની શક્યતા છે. કેટલાક સ્થળોએ ખતરનાક હવામાન પરિસ્થિતિઓ એક કે બે દિવસ સુધી ચાલુ રહેવાની શક્યતા છે.આજે આણંદ, વડોદરા, નડિયાદ, ભરૂચ, સુરત, અમદાવાદ, ગાંધીનગર અને સુરેન્દ્રનગરમાં વાવાઝોડા, વીજળીના ચમકારા અને ભારે વરસાદની આગાહી છે. આગામી બે દિવસ, ૦૭ અને ૦૮ મે ના રોજ સૌરાષ્ટ્રમાં વધુ ગતિવિધિઓ જોવા મળશે. બીજા દિવસે ડીસા, પાટણ અને દરિયાકાંઠાના સૌરાષ્ટ્રથી વેરાવળ, દીવ, સોમનાથ, પોરબંદર, ઓખા, દ્વારકા અને જામનગર સહિત ઉત્તર ગુજરાતમાં મધ્યમથી ભારે વરસાદ પડશે. ભારે પવન, વીજળી, વાવાઝોડા અને ભારે વરસાદ સામે સાવધ રહેવાની જરૂર છે. ગુજરાત માટે આ બિલકુલ સામાન્ય નથી, છતાં કેટલાક સ્થળોએ કરા પડવાની શક્યતા નકારી શકાય નહીં.સપ્તાહના અંતથી હવામાનમાં સુધારો થવા લાગશે. ૧૦ મેના રોજ હવામાનની તીવ્રતા ઓછી થશે, પરંતુ તેનો ફેલાવો પહેલાની જેમ ચાલુ રહેશે. બીજા દિવસે, ૧૧ મેના રોજ, તેનું વિસ્તરણ અને વ્યાપ વધુ ઘટશે. ૧૨ મે થી હવામાન પ્રવૃત્તિમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થવાની અપેક્ષા છે. ગરમી સિવાય મહિનાના બાકીના ભાગમાં હવામાન અનુકૂળ રહેશે.વધુ વાંચો :-રૂપિયો 15 પૈસા ઘટીને 84.43/USD પર બંધ થયો
ભારતીય રૂપિયો ૧૫ પૈસા ઘટીને ૮૪.૪૩ પર બંધ થયો.મંગળવારે ભારતીય રૂપિયો ૧૫ પૈસા ઘટીને ૮૪.૪૩ પર બંધ થયો, જ્યારે સવારે તે ૮૪.૨૮ પર ખુલ્યો.બંધ સમયે, સેન્સેક્સ ૧૫૫.૭૭ પોઈન્ટ અથવા ૦.૧૯ ટકા ઘટીને ૮૦,૬૪૧.૦૭ પર અને નિફ્ટી ૮૧.૫૫ પોઈન્ટ અથવા ૦.૩૩ ટકા ઘટીને ૨૪,૩૭૯.૬૦ પર બંધ થયો. લગભગ ૭૮૭ શેર વધ્યા, ૩૦૧૧ શેર ઘટ્યા અને ૧૨૧ શેર યથાવત રહ્યા.વધુ વાંચો :-ભારતના કોટન યાર્ન ઉદ્યોગમાં આ નાણાકીય વર્ષમાં 7-9% આવક વૃદ્ધિ થવાની ધારણા છે: રિપોર્ટ
આ નાણાકીય વર્ષમાં ભારતના કોટન યાર્નની આવક 7-9% વધશે: રિપોર્ટભારતમાં, સુતરાઉ કાપડ ઉદ્યોગ ફક્ત એક ક્ષેત્ર નથી - તે લગભગ 60 મિલિયન લોકો માટે જીવનરેખા છે. સૂર્યની નીચે પોતાનો પાક ઉગાડતા 6.5 મિલિયન મહેનતુ કપાસ ખેડૂતોથી લઈને, વસ્ત્રોના પ્રોસેસિંગ, વેપાર અને હસ્તકલામાં સામેલ અસંખ્ય હાથો સુધી, આ ઉદ્યોગ લાખો લોકોની આજીવિકાને જોડે છે.જ્યારે આ પ્રદેશ ઘણા પડકારોનો સામનો કરી રહ્યો છે - જેમાં આબોહવા પરિવર્તન, ધીમી આર્થિક વૃદ્ધિ અને વેપાર અનિશ્ચિતતાઓનો સમાવેશ થાય છે - ત્યારે આખરે સાવચેતીભર્યા આશાવાદનું કારણ છે. ભારતના કોટન યાર્ન ઉદ્યોગમાં આ નાણાકીય વર્ષમાં 7-9% ની આવક વૃદ્ધિ થવાનો અંદાજ છે, જે ગયા વર્ષે નોંધાયેલા 2-4% ના સામાન્ય વૃદ્ધિ દર કરતા નોંધપાત્ર સુધારો છે.રેટિંગ એજન્સી ક્રિસિલ રેટિંગ્સના મતે, આ રિકવરી મુખ્યત્વે નિકાસ માંગમાં વધારો અને સ્થિર સ્થાનિક વપરાશ દ્વારા પ્રેરિત થશે. સોમવારે જાહેર કરાયેલા એક અહેવાલમાં એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે, યાર્નના ભાવમાં સાધારણ વધારાને કારણે વોલ્યુમ વૃદ્ધિ મુખ્ય ચાલક બળ રહેશે.ગયા વર્ષે સુધરેલા ઓપરેટિંગ માર્જિનમાં આ વર્ષે ૫૦-૧૦૦ બેસિસ પોઈન્ટ (બીપીએસ)નો વધુ સુધારો થવાની ધારણા છે. કોટન કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (CCI) દ્વારા ખરીદી દ્વારા કોટન યાર્નના ભાવમાં સ્થિર તફાવત અને સુધરેલી કપાસની ઉપલબ્ધતા દ્વારા આમાં મદદ મળશે.એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે, આ દૃષ્ટિકોણ 70 મુખ્ય કોટન યાર્ન સ્પિનિંગ કંપનીઓના વિશ્લેષણ પર આધારિત છે, જે મળીને ઉદ્યોગની આવકના 35-40% હિસ્સો ધરાવે છે.નિકાસમાં સુધારો, ખાસ કરીને ચીનમાં, વૃદ્ધિનું મુખ્ય ચાલકબળનાણાકીય વર્ષ 26 માં આ અપેક્ષિત આવક વૃદ્ધિ મુખ્યત્વે ચીનમાં યાર્ન નિકાસમાં સુધારો થવાને કારણે છે. ઉદ્યોગની કુલ આવકમાં નિકાસનો હિસ્સો લગભગ 30% છે, જેમાં ચીનનો ફાળો લગભગ 14% છે. ગયા વર્ષે, ચીનમાં કપાસના ઉત્પાદનમાં અસામાન્ય વધારો થવાને કારણે ભારતની ચીનમાં યાર્નની નિકાસમાં ઘટાડો થયો હતો, જેના કારણે ભારતની કુલ યાર્ન નિકાસમાં 5-7%નો ઘટાડો થયો હતો. જોકે, આ વર્ષે આ વલણ ઉલટું થવાની ધારણા છે, કારણ કે ચીનનું કપાસનું ઉત્પાદન સામાન્ય થઈ ગયું છે અને નિકાસ 9-11% વધવાનો અંદાજ છે.ક્રિસિલ રેટિંગ્સના ડિરેક્ટર ગૌતમ શાહી જણાવે છે કે, "આ રિકવરીથી ભારતીય સ્પિનરોને ફાયદો થશે, જેઓ સ્થિર સ્થાનિક કપાસ ઉત્પાદનનો લાભ લઈ શકે છે અને બજારહિસ્સો મેળવી શકે છે. ઉપરાંત, અમેરિકામાં કાપડ નિકાસમાં ભારતની સ્પર્ધાત્મકતા મજબૂત રહે છે, ખાસ કરીને ચીની નિકાસ પર લાદવામાં આવેલા ઊંચા ટેરિફ સાથે. આનાથી હોમ ટેક્સટાઇલ અને રેડીમેડ ગાર્મેન્ટ્સ જેવા ડાઉનસ્ટ્રીમ સેગમેન્ટમાં 6-8% આવક વૃદ્ધિને ટેકો મળશે."કપાસનો મજબૂત પુરવઠો નફામાં વધારો કરશેકાચા માલના મોરચે, 2025 કપાસની સીઝન દરમિયાન CCI ની નોંધપાત્ર કપાસ ખરીદી સ્થિર પુરવઠો સુનિશ્ચિત કરવામાં મદદ કરશે. આનાથી ઇન્વેન્ટરી નુકસાનમાં ઘટાડો થશે અને સ્પિનરો માટે નફાકારકતામાં 50-100 bps વધારો થશે, જે ગયા વર્ષે 100-150 bps ના સુધારા પછીનો છે.ક્રિસિલ રેટિંગ્સના એસોસિયેટ ડિરેક્ટર પ્રણવ શાંડિલે જણાવ્યું હતું કે, "આ નાણાકીય વર્ષમાં સુધારેલ કાર્યકારી કામગીરી ક્રેડિટ પ્રોફાઇલને સ્થિર રાખવામાં મદદ કરશે. મોટાભાગના સ્પિનરો મધ્યમ મૂડી ખર્ચ જાળવી રાખે તેવી અપેક્ષા છે, જે નવા ધિરાણની જરૂરિયાતને મર્યાદિત કરશે. સુધરેલી કપાસની ઉપલબ્ધતા ઉચ્ચ ઇન્વેન્ટરી સ્તરની જરૂરિયાતને પણ ઘટાડશે, જે વધારાની કાર્યકારી મૂડીની માંગમાં ઘટાડો કરશે."પરિણામે, સ્પિનરો માટે વ્યાજ કવરેજ રેશિયો ગયા વર્ષે લગભગ 4-4.5 ગણો હતો તે વધીને 4.5-5 ગણો થવાની ધારણા છે. ગિયરિંગ લગભગ 0.55-0.6 ગણા પર સ્થિર રહેવાની અપેક્ષા છે.ધ્યાન રાખવાના જોખમોજોકે, રેટિંગ એજન્સીએ ચેતવણી આપી હતી કે કેટલાક જોખમો હજુ પણ છે. વૈશ્વિક ટેરિફમાં કોઈપણ ફેરફાર, ઉચ્ચ ફુગાવો, યુએસ જેવા મુખ્ય બજારોમાં આર્થિક વૃદ્ધિમાં મંદી, અથવા આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવોની તુલનામાં સ્થાનિક કપાસના ભાવમાં નોંધપાત્ર વધઘટ, ભવિષ્યના અંદાજને અસર કરી શકે છે.વધુ વાંચો :-શરૂઆતના વેપારમાં અમેરિકન ડોલર સામે રૂપિયો 4 પૈસા ઘટીને 84.28 પર બંધ થયો.
રૂપિયો અમેરિકન ડોલર સામે 4 પૈસા ઘટીને 84.28 પર ખુલ્યો.6 મેના રોજ ભારતીય રૂપિયો અમેરિકન ડોલર સામે 4 પૈસા ઘટીને 84.28 પર ખુલ્યો, જે અગાઉના બંધ સમયે ગ્રીનબેક સામે 84.24 હતો.વધુ વાંચો :-રૂપિયો 24 પૈસા વધીને 84.24 પર બંધ થયો
ડોલર સામે રૂપિયો 24 પૈસા મજબૂત થઈને 84.24 પર બંધ થયોસોમવારે, ભારતીય રૂપિયો 24 પૈસા વધીને 84.24 પ્રતિ ડોલર પર બંધ થયો હતો, જ્યારે સવારે તે 84.48 પર ખુલ્યો હતો.બંધ સમયે, સેન્સેક્સ 294.85 પોઈન્ટ અથવા 0.37 ટકા વધીને 80,796.84 પર અને નિફ્ટી 114.45 પોઈન્ટ અથવા 0.47 ટકા વધીને 24,461.15 પર બંધ થયો હતો. લગભગ 2462 શેર વધ્યા, 1404 શેર ઘટ્યા અને 171 શેર યથાવત રહ્યા.વધુ વાંચો :-ખરીફ સિઝનમાં કપાસના વાવેતરમાં વધારો થશે: ધારમાં કૃષિ વિભાગે 5 લાખ 14 હજાર હેક્ટરનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે.
ખરીફ સિઝન માટે ધારે 5.14 લાખ હેક્ટર કપાસનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યુંધારમાં કૃષિ વિભાગે આગામી ખરીફ સિઝન માટે તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. વિભાગે આ વર્ષે કપાસના વાવેતર માટે 5 લાખ 14 હજાર હેક્ટરનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. સરકારી ઘઉં ખરીદીના છેલ્લા તબક્કા પછી, ખેડૂતો 5 મેથી ખરીફ પાકની વાવણીની તૈયારી શરૂ કરશે.કૃષિ વિભાગના જણાવ્યા મુજબ આ વખતે કપાસના વાવેતર વિસ્તારમાં વધારો થવાની શક્યતા છે. વિભાગ ખેડૂતોને સમયસર બીજ અને જરૂરી કૃષિ સામગ્રી પૂરી પાડશે, જેથી વાવણી સમયસર પૂર્ણ થઈ શકે.જિલ્લામાં આશરે ૫ લાખ ૧૪ હજાર ૬૭૫ હેક્ટર વિસ્તારમાં વિવિધ ખરીફ પાકોનું વાવેતર કરવાનો લક્ષ્યાંક છે. છેલ્લા બે-ત્રણ વર્ષમાં સોયાબીનના ઓછા ઉત્પાદન અને મર્યાદિત ભાવને કારણે ખેડૂતો આ પાકથી નિરાશ થયા છે. જોકે, વિકલ્પોના અભાવે, સોયાબીન હજુ પણ મુખ્ય પાક રહેશે.આ પ્રદેશના ખેડૂતોનો ટ્રેન્ડ સોયાબીનથી કપાસ અને મકાઈ તરફ વળી રહ્યો છે. આ વર્ષે કપાસનું વાવેતર પાંચ હજાર હેક્ટર સુધી વધી શકે છે તેવો અંદાજ છે. બજારમાં પૂરતા પ્રમાણમાં બિયારણ ઉપલબ્ધ છે, પરંતુ ગયા વર્ષની સરખામણીમાં કપાસના બિયારણના ભાવમાં વધારો થયો છે, જે ખેડૂતો માટે ચિંતાનો વિષય છે. ખરીફ પાક માટે લક્ષ્ય (હેક્ટરમાં) રહેશે: સોયાબીન: 3,05,000, કપાસ: 1,10,000.વધુ વાંચો:-કપાસ બીજ વેચાણ: કપાસ બીજ વેચાણ 15 મેથી
કપાસના બીજનું વેચાણ ૧૫ મેથી શરૂ થશેજૂન પહેલાં વાવણી કરવાથી ગુલાબી ઇયળનો ઉપદ્રવ થાય છે, તેથી ખેડૂતો ૧ જૂન પછી જ કપાસનું વાવેતર કરે તે માટે કૃષિ વિભાગ સાવચેતી રાખી રહ્યું છે. આ પૃષ્ઠભૂમિમાં, કૃષિ વિભાગે સ્પષ્ટતા કરી છે કે આ વર્ષ (૨૦૨૫-૨૬) સીઝન માટે કપાસના બીજ ૧૫ મે પછી ખેડૂતોને વેચવામાં આવશે.રાજ્યમાં લગભગ ચાલીસ લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં કપાસનું વાવેતર થાય છે. દર વર્ષે આ સંખ્યા ઘટતી જાય છે. કપાસના વાવેતર હેઠળનો વિસ્તાર વધી રહ્યો છે, મુખ્યત્વે મરાઠવાડા અને વિદર્ભમાં, પરંતુ હવે પશ્ચિમ મહારાષ્ટ્રમાં પણ. ૨૦૧૭ માં, રાજ્યમાં ગુલાબી ઈયળનો મોટા પાયે ઉપદ્રવ થયો હતો.જેના કારણે કપાસને નુકસાન થયું. ખેડૂતોને ભારે આર્થિક નુકસાન સહન કરવું પડ્યું. આ પછી, સરકારે 2018 થી 2024 દરમિયાન ગુલાબી ઈયળના પ્રકોપને ઘટાડવા માટે પગલાં લીધાં. આ અંતર્ગત ખાતરી કરવામાં આવી હતી કે કપાસની વાવણી 1 જૂન પહેલા ન કરવી જોઈએ.એવું લાગે છે કે 2024-25 સીઝનમાં આ રોગચાળો નોંધપાત્ર રીતે ઓછો થશે. કપાસના વૈજ્ઞાનિકોના મતે, ગુલાબી ઈયળના જીવન ચક્રને તોડવામાં નિષ્ફળતા ચેપનું જોખમ વધારી શકે છે. તેથી, આ વર્ષે પણ કૃષિ વિભાગ પૂર્વ-સીઝન કપાસનું વાવેતર ન થાય તેની કાળજી લઈ રહ્યું છે, જે ગુલાબી ઈયળને નિયંત્રિત કરવા માટેના અનેક પગલાં પૈકી એક છે.તેથી, એવી જાહેરાત કરવામાં આવી છે કે બીજ 15 મે પછી જ વેચવામાં આવશે, અને તે વિસ્તારના કૃષિ અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓએ 1 જૂન પછી જ વાવેતર થાય તેની કડક કાળજી લેવી જોઈએ, ગુણવત્તા નિયંત્રણ ઇનપુટ્સ નિયામકએ જણાવ્યું છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે જો નિર્ધારિત સમયમાં બીજ વેચવામાં આવશે તો કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.એ જ યોજના છે.- ૧ મે થી ૧૦ મે: ઉત્પાદક કંપનીથી વિતરક સુધી- ૧૦ મેથી: વિતરકોથી રિટેલર્સ સુધી- ૧૫ મેથી: છૂટક વેપારીઓથી ખેડૂતો સુધી- વાસ્તવિક વાવેતર: ૧ જૂન પછીઆ સિઝન માટે ખેડૂતોને ૧૫ મે પછી બજારમાં કપાસના બીજ મળશે. ગુલાબી ઈયળના ફેલાવાને રોકવા માટે, ખેડૂતોએ પૂર્વ-સિઝનમાં કપાસની વાવણી કરવાને બદલે 1 જૂન પછી કપાસની વાવણી કરવી જોઈએ. પૂર્વ-સીઝન કપાસની વાવણી બંધ થઈ ગયા પછી ગુલાબી ઈયળનો ઉપદ્રવ ઓછો થયો છે.વધુ વાંચો:-તેલંગાણા આ ખરીફમાં આદિલાબાદમાં કપાસનું વાવેતર વધારશે
આ ખરીફમાં આદિલાબાદમાં કપાસનો વાવેતર વિસ્તાર વધશેઆદિલાબાદ : ખેડૂતો દ્વારા વિરોધ ટાળવા માટે ખરીફ સિઝન માટે પસંદ કરાયેલા કપાસના બીજની જાતો બજારમાં ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે કૃષિ વિભાગ પગલાં લઈ રહ્યું છે. ગયા વર્ષે, આદિલાબાદ જિલ્લામાં રાસી 659 કપાસના બીજના પેકેટને લઈને વિરોધ પ્રદર્શનો થયા હતા. અધિકારીઓ ખેડૂતોને સ્ટોક વિશે માહિતી આપશે. કૃષિ અધિકારીઓએ ખરીફ માટે એક કાર્ય યોજના તૈયાર કરી હતી અને અંદાજ લગાવ્યો હતો કે આદિલાબાદ જિલ્લામાં 4.40 લાખ એકરમાં કપાસનો પાક ઉગાડવામાં આવશે. ખરીફમાં કપાસના વાવેતરનો વિસ્તાર વધી શકે છે.ખેડૂતોએ આદિલાબાદ વિધાનસભા મતવિસ્તારમાં 659 રૂપિયાના પુરવઠાની માંગણી સાથે વિરોધ પ્રદર્શન કર્યું હતું. આ જાત ખેડૂતો દ્વારા સૌથી વધુ પસંદ કરવામાં આવી હતી, જેના કારણે તેની અછત સર્જાઈ હતી. જિલ્લા અધિકારીઓએ બીજ વિતરકોને બોલાવ્યા અને તેમના સ્ટોર્સ પર બીજની ઉપલબ્ધતા વિશે પૂછપરછ કરી. બીજ ખરીદી દરમિયાન અંધાધૂંધી અને અનિચ્છનીય ઘટનાઓને રોકવા માટે કૃષિ વિસ્તરણ અધિકારીઓ કોઈપણ દિવસે કપાસના બીજ ખરીદી માટે ગામવાર સમયપત્રક તૈયાર કરશે. અધિકારીઓ પોલીસ, કૃષિ અધિકારીઓ અને મહેસૂલ અધિકારીઓની સમિતિઓ બનાવશે અને ગોડાઉન પર દરોડા પાડશે જેથી બીજ ગેરકાયદેસર રીતે કાળા બજારમાં ન જાય અને કૃત્રિમ અછત ઊભી ન થાય. જિલ્લા કૃષિ અધિકારી શ્રીધર સ્વામીએ જણાવ્યું હતું કે તેમણે અંદાજ લગાવ્યો હતો કે આદિલાબાદ જિલ્લામાં 4.40 લાખ એકર જમીનમાં પાક ઉગાડવા માટે 11,00,000 કપાસના બીજના પેકેટની જરૂર પડશે અને ઉમેર્યું હતું કે બીજ વિતરકો ખેડૂતોના લાભ માટે બજારમાં વિવિધ જાતોના 21,60,000 કપાસના બીજના પેકેટ ઉપલબ્ધ કરાવશે.વધુ વાંચો:- ડોલર સામે ભારતીય રૂપિયો 8 પૈસા વધીને 84.48 પર ખુલ્યો
રૂપિયો વધુ મજબૂત થયો, યુએસ ડોલર સામે 8 પૈસા વધીને 84.48 પર ખુલ્યોશુક્રવારના બંધ 84.56 ની સરખામણીમાં સોમવારે ભારતીય રૂપિયો 84.48 પ્રતિ ડોલર પર નજીવો વધારો થયો.વધુ વાંચો :-જિલ્લામાં તાપમાન વધુ હોવાથી ખેડૂતોએ કપાસનું વાવેતર ન કરવું જોઈએ: નાયબ કૃષિ નિયામક